2918586984

87

AKTYWNOŚĆ medialna użytko wnikó w ..

Z porównania struktury preferencji wartości Polaków i badanych internautów na pierwszy plan wysuwają się dwie kwestie. Respondenci analizowanych tutaj badań stanowią grupę stosunkowo homogeniczną i specyficzną pod względem wieku, miejsca zamieszkania i wykształcenia. Cechy te a nie tylko fakt korzystania z Internetu, mają również wpływ na strukturę aksjologiczną ich preferencji. Są one skorelowane z faktem bycia internautą oraz studentem i mogą stanowić przesłankę uznania ankietowanych za enklawę formującego się społeczeństwa informacyjnego, skierowanego _na wiedzę i edukację. Uzyskany obraz aksjosfery respondentów oraz porównanie jej z systemem wartości preferowanym w Polsce pozwala z dużym prawdopodobieństwem wnioskować o ewentualnych nastawieniach aksjologicznych przyszłych obywateli powstającej formacji społecznej. Drugą okolicznością wpływającą na różnicowanie się wyborów pomiędzy Polakami i internautami jest fakt sześcioletniej odległości czasowej pomiędzy badaniami porównywanych populacji. Biorąc pod uwagę szybkie tempo zmian w kraju można zauważyć, że populacje te żyły do pewnego stopnia w odmiennym kontekście gospodarczo-politycznym oraz technolo-giczno-komunikacyjnym, który musiał wpłynąć na ich nastawienia aksjologiczne, choć w schemacie ogólnym preferencje respondentów w obydwóch badaniach są zbliżone do siebie.

Analizując tab. 9 łatwo można spostrzec, że w porównywanych grupach istnieje wysoka zgodność co do najpopularniejszych kondemnandów. Jest to tendencja obserwowana w większości badań tego typu. Ankietowani zwykle są (...) zgodni co do tego, czego nie lubią, niż do tego, co lubią*. Tak więc internauci podzielają poglądy ogółu Polaków co do treści negatywnych, szkodliwych - szczególnie antywartości. Zwłaszcza zaś do słów od pozycji 29 {prawica) w dół aksjoskali, natomiast powyżej pozycji 29 istnieje znaczne zróżnicowanie systemu wartości preferowanych w porównywanych grupach. Kapitalizm, który dla Polaków jest kondemnandum (-9,4), wśród internautów przyjmuje formę disputandum o inklinacji negatywnej. Polacy oceniają także bardziej negatywnie od internautów obcy kapitał i lustracją. Różnica w stosunku do lustracji jest związana raczej z bieżącymi wydarzeniami w kraju, natomiast rozbieżność opinii na temat kapitalizmu i obcego kapitału odzwierciedla bardziej pozytywne nastawienie internautów niż ogółu społeczeństwa do zmian gospodarczych w kraju. Podobnym wskaźnikiem może być wyższa pozycja słów Europa i luksus w hierarchii wartości internautów w stosunku do całości społeczeństwa polskiego.

Zdecydowanie bardziej zróżnicowane niż wybory kondemnandów są wybory mirandów (od pozycji 1 do 24) dokonywane przez członków porównywanych grup społecznych. Nie ma między nimi zgodności, co do słów nasyconych najmocniej treściami pozytywnymi. Spośród pięciu wyrażeń znajdujących się na szczycie w hierarchii internautów, trzy: bezpieczeństwo, godność i prawda znajdują się dopiero poniżej pozycji 14 na skali aksjologicznej Polaków. Natomiast wysoko cenione wśród ogółu społe-⁸ Ibidem, s. 30.