2964938675

123

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA.

Sp

będzie na sercu zdrowie i życie francuskich żołnierzy, będzie się musiał rad nie rad uciec do tych uznanych przyjaciół wszystkich cierpiących. Ważną również jest rzeczą dostateczna liczba chirurgów i lekarzy. W czasie wojny włoskiej i krymskiej przypadało na jednego chirurga pielęgnowanie około 700 rannych. Takiemu zadaniu najlepsza nawet wola z największą znajomością fachu swego złączona, nie jest w stanie podołać. W ogóle mówiąc, kobiety z o wiele większą pieczołowitością i miłością dozorują i opatrują rannych, niż mężczyźni. Jedna dozorczyni więcej zrobi niż dwudziestu dozorców, mówić zwykli Anglicy, a chorzy i ranni zupełną Anglikom przyznają słuszność. Pięknie o tem wyraża się nasz autor.

„W szpitalach, na prowizorycznem, ambulansowem łóżku ranny zwraca oko na siostrę miłosierdzia, domaga się jej pomocy, spodziewa się, że ona ranę mu opatrzy. Znosi opiekę dozorcy, ale wzywa opieki dozorczyni, biedak wzruszony jeszcze odgłosami walki, zakrwawiony, zbolały, nie myli się i naturalnie zwraca się do tej, której ręka lekka, serce współczujące, litością tchnąca mowa. Nie dość założyć bandaż na strzaskane ramię, trzeba jeszcze przemówić do cierpiącego, dodać mu odwagi, uśpić go, niby chore dziecko słodką illuzyą, przytrzymać odlatującą nadzieję, słowem działać na moralną stronę duszy, a tego nikt tak nie potrafi, jak kobieta L

Stowarzyszenie Czerwonego Krzyza wzrasta i kwitnie we Francyi, ale taić sobie nie można, dodaje autor, że z powodu niedostatecznych środków, bardzo jeszcze wiele pozostaje do zrobienia. Budżet wojskowy wciąż rośnie, budżet miłosierdzia wojskowego także wzrastać musi. A któż dzisiaj śmiałby się ociągać z nałożeniem na siebie w tej mierze dobrowolnego podatku, kiedy każdy ma w wojsku kogoś bliskiego i drogiego, którego los i życie od tych właśnie datków może zależeć. Kto tylko może, zachęca Maxime du Camp w gorących słowach, niech się zapisze do Czerwonego Krzyza, niech rok rocznie pewną sumkę na ten cel odkłada! Księża i zakonnicy prosić się nie dadzą, w chwili niebezpieczeństwa z pewnością zjawią się w obozach; lekarzy także nie zabraknie; kobiety niech już dziś skubią szarpie, gotują bandaże; niech wszędzie i wszystkich zachęcają do popierania Czerwonego Krzyza!

Jaka szkoda, że tak utalentowany, tak czujący piękność i głębokość chrześcijańskiego poświęcenia autor, nie stoi sam, pod sztandarem krzyża, którego pochwały głosi. Może pobożne Siostry Miłosierdzia, dla których taką czcią jest przejęty; może ci, którym książki jego stały się pobudką do gorętszego wykonywania uczynków miłosiernych, wyproszą mu, że z wielbiciela dzieł chrześcijańskich zmieni sie w prawdziwego chrześcijanina.

j;

Rozmaitości.

Hipotezy historyczne Dr. W. Czerniaka.

W ostatnim wrześniowym numerze, wychodzącego jako dodatek do „Gazety Lwowskiej„Przewodnika naukowego i literac-