2999072605

W rozwiązaniach konstrukcyjnych newralgicznych węzłów uzwojeń stosowane są specjalne systemy wytwarzania wstępnych sił, kompensujące powstawanie takich naprężeń podczas ruchu i zapewniające jednocześnie wymaganą sztywność całego układu:

-    zastosowanie falistych izolacyjnych sprężyn z materiału półprzewodzącego utrzymujących bok cewki w każdych warunkach temperaturowych centralnie w żłobku i jednocześnie kompensujących siły ściskające, które mogłyby uszkodzić izolację uzwojenia,

-    opasanie i podparcie strefy połączeń czołowych uzwojenia od strony zewnętrznej oraz wewnętrznej poprzez pierścienie z materiału izolacyjnego, przy czym cały „kosz czołowy” może nieznacznie przemieszczać się osiowo w zależności od różnicy temperatur między rdzeniem stojana a uzwojeniem.

Boki zwoju stanowią ukształtowane pręty. Każdy pręt składa się z 34 równolegle połączonych przewodów elementarnych, profilowanych o prostokątnym przekroju i wymiarach l,9x5,8mm. Dotychczasowa powierzchnia przekroju poprzecznego pręta wynosiła (2,0x5,5-0,105)^-34= 370,43mm², w pracy naukowo badawczej nr 5-95/NB-142/RE-4/95 [El98] przyjęto przekrój (1,9x6,0-0,105 *34= 384,03mm².

Fot 6.2.: Uzwojenie prętowe w technologii Resin Rich Compact

Przewody elementarne w części żłobkowej boku zezwoju są w pełni przeplecione na całej długości rdzenia magnetycznego stojana (360° przeplecenie Roeble'a), przez co eliminuje się prądy wyrównawcze wynikające z różnego sprzężenia przewodów elementarnych z polem magnetycznym rozproszenia. Pełne przeplecenie Roeble'a w części żłobkowej umożliwia wykonanie zwoju w formie dwóch ukształtowanych prętów i ich połączenie (tzw. połączenie rozłączne) za pomocą skuwek łączonych lutem twardym metodą indukcyjną. Tak wykonane połączenie prętów zwoju gwarantuje:

-    trwały styk o małej rezystancji przejścia,

-    dużą wytrzymałość mechaniczną,

-    łatwość łączenia i rozłączenia.

	50 .
1-1 r^1—

Rys. 6.1: Przeplecenie przewodów elementarnych

Rys 6.2: Sposób usztywnienia czół uzwojenia stojana hydrogeneratora

W większych maszynach, o długim żłobku, zmiany temperatury miedzi i żelaza czynnego stojana powodują przesunięcia uzwojeń w rdzeniu oraz prowadzą do trwałych deformacji i zmniejszania się wytrzymałości elektrycznej izolacji. Powyższe obserwacje potwierdzają liczne ekspertyzy dokonane przez

12