2964938971

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA. 413

wanych do druku i wydanych przez dr. Kętrzyńskiego. Pierwsze miejsce zajmują księgi zmarłych braci zakonnych, których jest dziewięć, bądź całkowitych, bądź fragmentarycznych. Liber mortuórum monasterii Laudensis ordinis Cisterciensis *, z rękopisów biblioteki seminaryum duchownego w Włocławku. Jest to kopia dawnego liber mortuorum, pochodząca z XVII w., zawierająca spis umarłych opatow, zakonników, dobrodziejów i t. p. klasztoru lędzkiego, położonego nad Wartą między Pyzdrami a Koninem, fundowanego w r. 1145; należał on dawniej do województwa poznańskiego, dziś do guberni kaliskiej. Zapiski tern ważniejsze im wcześniejsze, rozpoczynają się rokiem 1145, a pisane jedną ręką do 1681. Są i późniejsze zapiski róźnemi rękami pisane aż do XIX w. Te właśnie późniejsze zapiski, wychodzące poza rok 1681, a więc z XVIII i XIX w. drukuje wydawca (wybrawszy tylko odnoszące się do ważniejszych osobistości) odmiennym dnndem. Następuje Liber mortuorum monasterii beatae Ma-riae de Oliva ². Dawny stary nekrolog ₍ który klasztor oliwski, jak inne klasztory posiadał, uległ 1577 zniszczeniu, gdy Gdańszczanie wśród wojny ze Stefanem Batorym zburzyli klasztor. Zebrane karty postanowiono później zastąpić innym trwalszym i lepszym egzemplarzem, przepisano je więc 1615 ozdobnie na pergaminie i w nowej tej księdze zapisywano i nadal nazwiska aż do r. 1806. Ale i ten kodeks uległ z czasem zniszczeniu, tak że liber mortuorum, będący częścią całego kodeksu , liczy dziś tylko 51 kart, a ponieważ na każdej karcie znajdują się 4 dni, — 204 dni; brak więc 162 dni, czyli 41 kart, które z różnych miejsc zostały wydarte i wycięte, naturalnie z wielką szkodą dla całości. Ale szczęściem znalazł dr. Kętrzyński drugi kodeks, również kopię sporządzoną około 1622, w którym obok rozmaitych innych rzeczy znajduje się także tensam nekrolog w całości, tak iż można nim dopełnić braków kodeksu oliwskiego. W ten sposób, dzięki p. Kętrzyńskiemu mamy całośc tego nekrologu. Przy tern znajduje się spis zmarłych zakonnic klasztoru Żarnowieckiego, drukowany przez wydawcę odmiennym drukiem.

Liber mortuorum monasterii Leopoliensis S. Dominici³, pochodzi z XV w., a wydany został z rękopisu bogatej w cenne zbiory

³ Str. 537—861.

¹ Str. 468—500.    ² Str. 501—536.