2982019714

OBRABIARKI MODUŁOWE

pMMMmetaLu.

Wykorzystując rowki usytuowane na zewnętrznych powierzchniach, profile można łączyć w węzły tworzące struktury kratownicowe o różnych układach. Dzięki temu, że profile duraluminiowe wykonane są w 10 klasie dokładności, bez dodatkowej obróbki możliwe jest formowanie z nich struktur kratownicowych, które mogą spełniać funkcje korpusów lub innych zespołów funkcyjnych, między innymi obrabiarek. Profile te mają estetycznie wykończone powierzchnie - najczęściej są one anodowane. Z tego też powodu utworzone z nich korpusy nie wymagają dodatkowego wykończenia powierzchni zewnętrznych.

Wśród trendów obserwowanych współcześnie w budowie obrabiarek skrawających, interesująca jest koncepcja budowy obrabiarek przekształcalnych i przestawianych [9]. Obydwie odmiany obrabiarek bazują właśnie na modułowej ich strukturze.

Pierwsza z wymienionych odmiana powstaje w wyniku zestawienia wcześniej opracowanych i zbudowanych modułów w konfigurację spełniającą założone zadania obróbkowe z oczekiwaną wydajnością i niezbędną dokładnością. W przypadku zmiany potrzeb moduły w innej, w razie potrzeby rozszerzonej konfiguracji pozwalają realizować odmienne zadania obróbkowe. Jest to więc przykład realizacji potrzeby wymienionej wyżej.

Zaletą obrabiarek o przekształcalnej strukturze jest możliwość szybkiego dysponowania obrabiarką o potrzebnych możliwościach obróbkowych, przy stosunkowo niedużym koszcie ustawienia niezbędnej konfiguracji. Wadą ich jest natomiast fakt, że zmiany struktury może dokonać na ogół tylko dobrze wyposażona i wyszkolona ekipa, np. producenta obrabiarki. Ponadto, aby możliwości technologiczne obrabiarek przekształcalnych zmieniać rzeczywiście w opłacalnym zakresie, niezbędne jest dysponowanie licznym zbiorem modułów, co związane jest z dużymi kosztami inwestycyjnymi.

Rys. 6. Wirtualny projekt obrabiarki modułowej 191

Obrabiarki przestawialne koncepcyjnie są podobne do obrabiarek przekształcalnych. Różnią się od nich tym, że zestawiania modułów celem zmiany zadań obróbkowych mogą dokonywać sami użytkownicy obrabiarek i to w niedługim czasie i przy stosunkowo niedużych wymaganiach sprzętowych montażu. Przykładem takiej obrabiarki może być tokarka NC, która po dostawieniu podajnika prętów lub innych półproduktów może pracować jako automat tokarski lub frezarka, której dodano lub ujęto jedną lub więcej sterowaną oś.

Podstawowym warunkiem efektywnego wykorzystania modułowych obrabiarek skrawających w procesach wytwórczych jest istnienie możliwie licznego zbioru modułów, który pozwalałby realizować jak największą liczbę różnych operacji technologicznych. Stwarza się w ten sposób środki do zwiększenia efektywności i produktywności całego procesu wytwórczego.

Podsumowanie

Obserwowane kierunki rozwoju konstrukcji obrabiarek skrawających generują sytuację, że ich proces wytwórczy w coraz większym stopniu składa się z operacji montażu: modułów, zespołów lub podzespołów, stanowiących często elementy handlowe. W istotny sposób skraca to czas produkcji tych maszyn technologicznych oraz zmniejsza koszty wytwarzania, przy zachowaniu wysokiej jakości i dużej niezawod-

Modułowa struktura obrabiarek stwarza możliwości praktycznej aplikacji trendu obserwowanego w budowie maszyn technologicznych, który można sformułować jako „odpowiednia maszyna dla określonych, ściśle zdefiniowanych potrzeb". Pełne, kompleksowe wykorzystanie tego trendu przyczynić się powinno do wyraźnej poprawy efektywności procesów wytwórczych, w których obrabiarki modułowe będą stosowane.

Należy przy tym zauważyć, że akceptacja tej tendencji generuje zmiany we wszystkich trzech głównych fazach istnienia maszyny, a więc w :

•    projektowaniu i konstruowaniu,

•    wytwarzaniu,

•    eksploatacji.

Modułowa struktura obrabiarek skrawających stanowi z pewnością pozytywny trend w budowie tej grupy maszyn technologicznych. Pełne wykorzystanie powyższej tendencji wymaga dobrej znajomości wszelkich czynników (konstrukcyjnych, technologicznych, eksploatacyjnych), gdyż determinują one rezultaty działań we wszystkich fazach istnienia maszyn.

Literatura:

[1]    Bachański W., Kompleksowe systemy liniowe, Mechanik nr 4/2002, s. 284.

[2]    Katalog firmy item GmbH. Solingen, 2004.

[3]    Leszek W, Wojciechowicz B,, Próba prognozy perspektywicznych zadań badawczych tribologii, Tribologia nr 4-5/1993, s.7-5-20.

[4]    Styp-Rekowski M., Kinematic Pairs with Special Rolling Bearings, Proceedings of 15th International Koloquium Tri-bology. Essslingen 2006 (materiały na CD-Rom.

[5]    Styp-Rekowski M.: Konstrukcyjne i technologiczne aspekty modułowej budowy obrabiarek. Inżynieria Maszyn, vol. 11, z.1/2006, s. 17-5-29-

[6]    Styp-Rekowski M., Mechanizmy prostoliniowego ruchu postępowo-zwrotnego, Zeszyty naukowe ATR nr 184, seria Mechanika z. 36. Bydgoszcz, 1994, s. 119-M26.

[7]    Styp-Rekowski M., Zagadnienia tribologiczne w budowie obrabiarek skrawających, Wydawn. Uczelniane ATR, Bydgoszcz, 2004.

[8]    Styp-Rekowski M., Wocianiec R., Specjalne łożyska toczne w budowie maszyn, Zeszyty naukowe Politechniki Opolskiej 272, seria Mechanika z. 70. Opole, 2001, s. 205-5-212.

[9]    Szafarczyk M., Niedbała M., Ratyński M., Śniegulska-Grądzka D., Obrabiarki modułowe, przekształcalne, przestawialne, Mechanik nr 1/2003, s. 719-5-721.

I