[13] STRUKTURA BŁON TYŁAKOIDOW 523
nach tylakoidów tworzą wyraźne „wysepki”; w obu wypadkach reszta ga-laktozy jest skierowana na zewnątrz.
Należy podkreślić, że metody immunologiczne można stosować do badania niektórych aspektów powstawania aparatu fotosyntetyzującego. Na przykład badając warunki powstawania precypitatów przeciwciało—antygen próbowano określić rolę rybosomów 80S i 70S w powstawaniu różnych podjednostek karboksylazy rybulozodwufosforanu w układzie in vitro (53).
70 s
L
Ryc. 6. Schemat przedstawiający tworzenie cząsteczki karboksylazy dwufosforybulozy.
L —duża podjednostka, S — mała podjednostka (53, zmodyfikowany).
Uzyskano przeciwciała przeciwko dużym lub małym podjednostkom enzymu i następnie śledzono powstawanie precypitatów na skutek reakcji tych przeciwciał z łańcuchami polipeptydowymi (znakowanymi 3H puromycyną) będącymi jeszcze w kompleksie z rybosomami 70S lub 80S. W ten sposób zdołano wykazać, że duże podjednostki powstają na rybosomach chloroplastów 70S, małe zaś na rybosomach 80S związanych z błonami. Łączenie się tych podjednostek zachodzić ma w warunkach, gdy mniejsza z nich jest jeszcze przyczepiona do rybosomu (Ryc. 6).
III. Uwagi końcowe
Metody immunologiczne pozwalają w znacznym stopniu uzupełnić dotąd fragmentaryczne dane o sposobie rozmieszczenia składników chemicznych w błonach tylakoidów.
Wyniki badań, które uzyskano tymi metodami wskazują na asymetryczną strukturę i dynamiczny charakter błon tylakoidów. Potwierdzają także słuszność głównych założeń modelu K i r k a, a nawet umożliwiają wprowadzenie pewnych uzupełnień do tego modelu, zwłaszcza dotyczących rozmieszczenia poszczególnych przenośników elektronów.
Artykuł nadszedł 10.7.1975; po rewizji autorskiej otrzymano 10.4.1976.