3197489381

Metody połowę wymagają specjalnego pola testowego. W zależności od sprawdzanych elementów dobiera się odpowiednio rozmieszczone punkty pola testowego.

W przypadku kamer niemetrycznych elementy orientacji oraz ich stabilność bada się w procesie samokalibracji. Przez stabilność obrazu należy rozumieć jego powtarzalność geometryczną przy rejestracji nieruchomą kamerą bez zmiany ogniskowania. W aparatach cyfrowych rolę znaczków tłowych kamer fotogrametrycznych spełniają narożniki zdjęcia cyfrowego, względem których określa się położenie środka rzutów. Wymiar matrycy CCD jest znany, więc znane są współrzędne narożników zdjęcia. Stałą kamery wyraża się w pikselach.

Proces samokalibracji odbywa się poprzez wykonywanie zdjęć na specjalnie przygotowanym polu testowym. W polu tym sygnalizowane są punkty (pomierzone wcześniej metodą geodezyjną), w celu wyznaczenia przestrzennych współrzędnych X,Y,Z. Punkty te powinny być rozmieszczone równomiernie w zakresie pola widzenia obiektywu. Ma to szczególnie duże znaczenie przy wyznaczaniu wielomianu dystorsji, gdzie punkty powinny być rozmieszczone gęsto i równomiernie na roboczej powierzchni obrazu. Prawidłowość przeprowadzonej kalibracji można sprawdzić obliczając współrzędne fotopunktów i porównując je z pomierzonymi programem pozwalającym na obliczenie elementów orientacji (np.ORIENT, opracowany na Uniwersytecie Technicznym w Wiedniu).

2.3.2. Wyznaczanie poprawek rektyfikacyjnych fototeodolitu

Większość zagadnień pomiarowych zaliczanych do fotogrametrii inżynieryjnej jest rozwiązywana metodami analitycznymi. Ze względów dokładności owych najczęściej stosuje się zdjęcia zbieżne - jako stwarzające najlepsze warunki fotogrametrycznego wcięcia w przód; zdjęcia stereofotogrametryczne ograniczają możliwości osiągnięcia wysokich dokładności.

Naziemne kamery pomiarowe (w porównaniu z lotniczymi) umożliwiają wprawdzie stosunkowo dokładne nadawanie założonej orientacji zewnętrznej, ale często jest to dokładność niewystarczająca. W tych przypadkach jesteśmy zmuszeni do wyznaczania, bądź co najmniej korekcji nominalnych elementów orientacji kamery. Przyjęty sposób przejścia od współrzędnych tłowych do terenowych wpływa na sposób uzbrojenia zdjęć w punkty kontrolne, zaś w przypadku zdjęć nieuzbrojonych w punkty kontrolne stwarza konieczność rektyfikacji kamery i zachowania szczególnej staranności przy jej orientacji.

Pod określeniem rektyfikacja kamery rozumie się takie skorygowanie położeń libel i nasadki orientującej, aby spełnione były następujące warunki:

a)    przy spoziomowanych libelach:

-    ramka tłowa jest pionowa (lub nachylona nominalnie),

-    linia łącząca boczne znaczki tłowe jest pozioma (albo: łącznica znaczków pionowych wyznacza ze środkiem rzutów płaszczyznę pionową),

b)    przy odczycie 0° na limbusie koła poziomego, oś kamery leży w płaszczyźnie kolimacyjnej nasadki orientującej (albo - jak w kamerze UMK - bez względu na nastawiony odczyt).

Poprawki rektyfikacyjne wyznacza się w celu doprowadzenia instrumentu do spełnienia wymienionych warunków, albo w celu wykorzystania tych wielkości w późniejszych obliczeniach. Można je wyznaczyć różnymi sposobami, opisanymi szczegółowo w literaturze [Bernasik, Tokarczyk, I991]\ dwie z nich - proste metodycznie i dokładne - zostaną omówione.

2.3.2,1, Metoda sztucznego horyzontu

Wyznaczanie poprawek rektyfikacyjnych metodą sztucznego horyzontu kamery jest oparte - jak to pokazuje rys. 2.4 - o pole testowe składające się z trzech sygnałów (L, S, P) wtyczonych w poziom środka rzutów kamery, przy czym oś celowa urządzenia orientującego jest skierowana na sygnał S

19