Komunikacja międzykulturowa w wielonarodowych jednostkach wojskowych
II wojny światowej - euforia i powszechny optymizm w zakresie pojmowania pokoju globalnego, poszanowania praw człowieka i humanitarnego rozstrzygania sporów pomiędzy narodami22. Paradoksalnie, nowy ład społeczny, w którym siła została zogniskowana wyłącznie w rękach Paktu Północnoatlantyckiego, doprowadził do pojawienia się nowych wyzwań w zakresie utrzymania pokoju globalnego. Wyodrębnienie się republik byłego ZSRR, rozpad Jugosławii oraz anarchia w byłych strefach wpływów Układu Warszawskiego w Afryce, Azji oraz innych zakątkach świata, uwidoczniły nowego wroga, rosnącego w siłę na gruncie biedy i nierówności społecznych, czego dowodem są niedawne, lokalne konflikty w Somalii, Abchazji, Inguszetti, Karabachu, Czeczenii oraz na Bałkanach i w Afganistanie23.
1.1.2. Armia w ujęciu instytucjonalnym i społecznym
Zmiana układu sił na świecie rozpatrywana jest w literaturze przedmiotu w kategoriach dwóch przeciwstawnych i zarazem uzupełniających się pojęć, mianowicie turbulencji i stabilizacji. Turbulencja wskazuje, że pokojowe rozstrzyganie konfliktów w warunkach współczesności jest raczej niemożliwe, ze względu na nowe zagrożenia dla bezpieczeństwa globalnego, natomiast stabilizacja wskazuje na wzrost znaczenia współzależności państw na płaszczyznach: gospodarczej, politycznej, ekologicznej, kulturowej a także na płaszczyźnie militarnej i bezpieczeństwa24. Mimo, iż panuje powszechna zgodność naukowców, polityków oraz teoretyków wojskowych w zakresie definiowania wojny, jako zła koniecznego2^, to jednak w obliczu permanentnych zmian społecznych i transformacji ustrojowych współczesnego świata, wojna zmienia również swój wizerunek i formę26. Nowy wymiar konfliktów zbrojnych, wskazuje na odmienną niż do niedawna - uznawaną za klasyczną - rolę armii w kreowaniu ładu społecznego. W związku
22 M. Bodziany, Socjologiczny dylemat ...., op. cit., s. 499.
23 Zob. B. Barnaszewski, Charakter kryzysów politycznych i militarnych w dobie postbiegunowego podziału świata w świetle uwarunkowań międzynarodowych, [w:] D. S. Kozerawski (red.), Operacje pokojowe i antyterrorystyczne w procesie utrzymania bezpieczeństwa międzynarodowego w latach 1948 - 2004, Wyd. Adam Marszalek, Toruń 2006, s. 18 - 25. Pokłosiem braku stabilizacji w omawianych regionach było odrodzenie się terroryzmu, na którego niwie wybuchły kolejno dwie brzemienne w skutkach wojny: w Afganistanie w 2001 roku i w Iraku w 2003 roku. Potwierdzenie tezy, że postzimno wojenny świat jest bardziej narażony na konflikty zbrojne różnej skali odnajdujemy w fakcie, że obecnie również obserwujemy wzrost zagrożeń powstających na gruncie odradzających się nurtów imperialistycznych w: Rosji, których praktyczny wymiar uwidocznił się w ramach ostatniego konfliktu lokalnego w Gruzji i jej enklawach oraz w stosunku do Łotwy, Litwy i Estonii oraz Ukrainy. Również wybuch kolejnego konfliktu w strefie Gazy pomiędzy Izraelem a ugrupowaniami wspierającymi ruch narodowo - wyzwoleńczy Autonomii Palestyńskiej potwierdza konieczność nowego spojrzenia na kwestie bezpieczeństwa globalnego.
24 O. Nowaczyk, Konstruowanie ładu społecznego przez wojsko jako determinanta bezpieczeństwa narodowego, [w:] Bezpieczeństwo narodowe a grupy dyspozycyjne, J. Maciejewski, O. Nowaczyk, (red.), Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005, s. 179.
25 M. Bodziany, Socjologiczny dylemat.....op. cit., s. 500.
26 F. Fukuyama, Koniec historii, Wyd. Zysk i S - ka, Poznań 1996, s. 26.