Komunikacja międzykulturowa w wielonarodowych jednostkach wojskowych
1.1. Kulturowe i instytucjonalne aspekty funkcjonowania armii
1.1.1. Rola armii w kształtowaniu ładu społecznego
Nie ulega wątpliwości, że armia od zarania dziejów stanowiła narzędzie prowadzenia wojen o różnej skali i charakterze. Pozwalała również na zdobycie pozycji politycznej na arenie międzynarodowej, a także była gwarantem pokoju, dzięki wykorzystaniu siły, jako środka perswazji i osiągnięcia założonych celów politycznych. Słuszne jest więc stwierdzenie, że rola armii sprowadza się do utrzymania ładu społecznego, który według Z. Zagórskiego nie może być rozpatrywany jako: skończony układ systemów i grup gwarantujących zawsze takie samo bezpieczeństwo, a tym samym takie samo subiektywne jego poczucie u poszczególnych aktorów życia społecznego^. W szerszym kontekście ład społeczny dotyczy kooperacji czterech kluczowych obszarów funkcjonowania struktur państwowych: polityki, gospodarki, rodziny i kultury, stanowiąc tym samym fundament istnienia i funkcjonowania każdego społeczeństwa poprzez kreowanie wspólnych wartości17. Należy podkreślić, że armia w sposób ewolucyjny dostosowuje się do współczesnych zagrożeń, stając się w zasadzie najistotniejszym elementem struktur państw przeznaczonym do utrzymania ładu społecznego i bezpieczeństwa. Sens istnienia armii, jako gwaranta ładu społecznego, odzwierciedlają dane szacunkowe, w których stwierdza się, że w ciągu około 5600 lat istnienia ludzkości doszło do 15 tysięcy wojen, co wskazuje, że średnio co roku wybuchały trzy wojny o różnym zasięgu i charakterze18. Opinie historyków wskazują, że konflikty zbrojne charakteryzują się pewną powtarzalnością w czasie, a ich lokalny charakter w wielu przypadkach prowadził do rozprzestrzeniania się na wymiar globalny. Cykliczny i powtarzalny charakter konfliktów zdaje się uzasadniać sens istnienia armii, jako narzędzia
16 Z. Zagórski, Socjologia bezpieczeństwa. O potrzebie nowej subdyscypliny, [w:] T. Leczykiewicz, Z. Zagórski (red.) Socjologiczne aspekty bezpieczeństwa narodowego, Wyd. UWroc., Wrocław 1999, s. 14.
17 F. Znaniecki, Nauka o kulturze, PWN, Warszawa 1979, s. 26 - 27.
18 Z. Jagiełło, Dylematy pokojowego rozwiązywania sporów międzynarodowych w pierwszej połowie XX wieku, [w:] D. S. Kozerawski (red.), Udział jednostek wojska polskiego w międzynarodowych operacjach pokojowych w latach 1975 - 2003. Wybrane problemy, Wyd. AON 2004, s. 21.