Geoinźynieria Geoinżynieria I drogi mosty tunele
oceny danych geotechnicznych i ich analizy, w tym:
- skarpy wykopów do 4,5 m (nienawodnione),
- skarpy wykopów do 2,5 m w obecności wód gruntowych,
- skarpy nasypów do 8 m.
Odnośnie do skarp i zboczy II kategorii należy uzyskać dane ilościowe o parametrach wytrzymałościowych gruntów i przeanalizować stateczność metodami obliczeniowymi. Kategoria III obejmuje:
- budowle ziemne w skomplikowanych warunkach grunto-
- ziemne zapory wodne i inne ziemne budowle hydrotechniczne o wysokości piętrzenia powyżej 5 m,
- głębokie wykopy niezależnie od stopnia skomplikowania warunków gruntowych,
- nasypy powyżej 8 m.
Kategoria II oraz III wymagają przeprowadzenia obliczeń z wykorzystaniem wartości parametrów geotechnicznych wyznaczonych z badań laboratoryjnych i potowych, opracowania dokumentacji badań podłoża giuntowego i projektu geotechnicznego [1]. Należy przy tym maksymalnie wykorzystać dostępne doświadczenia i obserwacje, stosując np. parametry ustalone metodami analizy odwrotnej z innych osuwisk w re-
W przypadku konieczności zastosowania wzmocnienia podłoża bądź poprawy stateczności istniejących budowli ziemnych (np. pionowe inkluzje wzmacniające, zbrojenie i kotwienie masywu gruntowego) zaliczanych do drogiej i trzeciej kategorii geotechnicznej, zakres badań należy dodatkowo uzupełnić o badania:
- efektów wzmocnienia gruntów,
- materiałów stosowanych do wzmocnienia gruntów.
Dla kategorii III należy również przeprowadzić stosowne obliczenia analityczne i numeryczne dla przyjętego modelu geotechnicznego podłoża, w których wartości parametrów geotechnicznych winny być określane na podstawie badań, a nie wyznaczane metodami pośrednimi np. na podstawie zależności korelacyjnych.
Sprawdzenie stateczności ogólnej budowli ziemnych zaliczanych do I i II kategorii geotechnicznej w prostych warunkach gruntowych wymaga określenia m.in. charakterystycznych wartości parametrów wytrzymałości na ścinanie wyróżnionych warstw gruntowych. Ustalenia wartości takich parametrów geotechnicznych dokonuje się na podstawie dostępnych źródeł informacji, jakimi mogą być wyniki badań potowych (in situ), wyniki badań laboratoryjnych próbek gruntów, dokumentacje archiwalne, zależności korelacyjne podane w normach i dane literaturowe.
W dotychczasowej praktyce projektowej dla omawianych przypadków budowli ziemnych i nie tylko wykorzystywano niemal powszechnie zależności korelacyjne podane w normie PN- 81 B/ 03020 [171, przy czym dotyczyły one całkowitych parametrów wytrzymałości gruntu na ścinanie wg hipotezy Coulomba-Mohra oznaczonych symbolami <pu - kąt tarcia wewnętrznego i cu - spójność. Parametry te można stosować w analizach stateczności dla warstw występujących powyżej zwierciadła wód gruntowych, w których ciśnienie wody w porach gruntu jest pomijalne.
Obecnie w zalecanych metodach obliczeniowych wymaga się wprowadzenia wartości efektywnego kąta tarcia wewnętrznego <p' i efektywnej spójności c', odnoszących się do wytrzymałości szkieletu gruntowego.
Na rysunkach (rys. 1, rys. 2) podano propozycję sposobu ustalenia wyprowadzonych wartości efektywnych parametrów wytrzymałości, opracowaną na podstawie danych literaturowych w formie podobnych zależności korelacyjnych, jak ma to miejsce w normie [17], przy czym uwzględniono nową klasyfikację nazw i stanów gruntu wg standardu ISO [181.
Rys. 1. Rekomendowane wartości charakterystyczne parametrów wytrzymałości na ścinanie gruntów gruboziarnistych Rys. 2. Rekomendowane wartości charakterystyczne parametrów wytrzymałości na ścinanie gruntów drobnoziarnistych
35
lipiec-wrzesień | 3/ 2013 [44]