Geoinżynieria
Geoinżynieria drogi mosty tunele
o r= cNc + yt‘bt-N +y-B'-N (4)
gdzie:
<p, c — parametry wytrzymałości na ścinanie (kąt tarcia wewnętrznego <p, spójność c) warstwy słabej,
Y - ciężar objętościowy warstwy słabej, yk - ciężar objętościowy warstwy przykrywającej między powierzchnią terenu a stropem warstwy słabej, hk — miąższość warstwy przykrywającej,
Nc, N(|, Nr - współczynniki nośności dla rozwiązania Terza-ghiego zależne od kąta tarcia wewnętrznego.
Niektóre oznaczenia pokazano na schemacie obliczeniowym - rys. 3-
Rys. 3. Nośność podłoża i wyparcie warstwy stabej - schemat obliczeniowy
Obciążenie graniczne o porównuje się ze składową pionową naprężeń a działających na stropie warstwy słabej, określoną wzorem:
°z = 0+yA+tA (5)
gdzie:
q - równomiernie rozłożone zastępcze obciążenie ruchome, uwzględniające efekty oddziaływań dynamicznych,
y - ciężar objętościowy gruntu w nasypie,
h — wysokość nasypu,
pozostałe oznaczenia, jak wcześniej i na schemacie obliczeniowym (rys. 3)-
Jako wskaźnik stanu równowagi (współczynnik pewności) przyjmuje się wartość:
F, - ar / a, (6)
W przypadku uzyskania w obliczeniach wartości wskaźnika równowagi F, < 1 należy spodziewać się powstania niekontrolowanych deformacji podłoża gruntowego łącznie z wypieraniem słabego gruntu spod nasypu.
Ocena możliwości wyciśnięcia warstwy słabego gruntu z podłoża nasypu
Ocenę powstania zjawiska wypierania słabego gruntu spod nasypu można przeprowadzić według sposobu, w którym siłą czynną jest wypadkowa parć na przekrój pionowy warstwy gruntu słabego pomiędzy przekrojami a-a i c-c, zaznaczonymi na rys. 3- Różnicę wypadkowych sił składowej poziomej ox
parć geostatycznych AEX określa wzór:
AE* = Exl-Exp= j(<rxL -<Txp)‘k O)
Wartości naprężeń er wyznacza się przy założeniu, że uplastyczniony grunt warstwy słabej zachowuje się jak ciecz, dla której można przyjąć współczynnik parcia geostatycznego K0 “ 1- Stąd:
(8)
gdzie:
a, - składowa pionowa naprężeń wyznaczonych według wzoru (5) odpowiednio w przekrojach pionowych a-a i c-c (rys. 3).
Natomiast siłą bierną jest opór na ścinanie uplastycznionego ośrodka gruntowego wzdłuż stropu i spągu warstwy słabej. Wartość siły biernej C określa się przy założeniu, że w ośrodku gruntowym nie występuje tarcie wewnętrzne (kąt tarcia wewnętiznego <p jest nieznaczny), a opór ścinania pochodzi jedynie od składowej kohezji - spójności c. Zatem siłę bierną C określa zależność:
Oc-L-lmb (9)
gdzie:
L - odległość pomiędzy przekrojami pionowymi a-a i c-c.
W tym przypadku wskaźnik stanu równowagi (współczynnik pewności) „F2” określa wzór:
F2 = 2 C / AE^ (10)
Spełnienie nierówności F2 < 1 oznacza wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska wypierania słabej warstwy z podłoża budowli ziemnej.
Analiza pseudostatyczna oddziaływań dynamicznych (para-sejsmicznych)
Obciążenie dynamiczne w pseudostatycznej analizie stateczności skarp budowli ziemnych można uwzględnić poprzez przyjęcie dodatkowego stałego obciążenia, które jest proporcjonalne do masy potencjalnie niestatecznej bryły klina odłamu. W przypadku trzęsień ziemi praktyka inżynierska najczęściej ogranicza się do przyjęcia tylko dodatkowej składowej poziomej, której wielkość w każdym z bloków obliczeniowych określa się za pomocą współczynnika dynamicznego. W omawianym przypadku przeprowadzono pełną analizę, uwzględniając wpływ dodatkowych dwóch sił składowych, poziomej i pionowej, zgodnie z rys. 4. Wartości siły poziomej F(1 oraz pionowej Fv określają wzory:
Fh = maH =W-^^ = kH W (lla)
g
Fv =mav = W^L = kvW (llb)
g
gdzie:
39
lipiec - wrzesień | 3 / 2013 [44]