1.2. Kurs wymiany, czyli o cenie waluty obcej 15
Na przełomie stycznia i lutego 2009 r. ceny Big Maca w Polsce oraz USA wynosiły odpowiednio:
p
Rodzima
= 7,50 (PLN/szt.), PQhca = 3,54 (USD/«w7),
30 stycznia 2009 r. obowiązywał z kolei kurs 3,4561 PLN/USD. Dodajmy, że na przełomie lat 2008/2009 polska waluta doświadczyła zaskakująco szybkiego i znaczącego spadku wartości. Wystarczy nadmienić, że jeszcze w lipcu 2008 r. kurs wynosił 2,0674 PLN/USD, a podane wielkości dotyczą tzw. kursów nominalnych. Należy sprawdzić, czy pod koniec stycznia 2009 r. kurs realny wymiany znacząco różnił się od kursu nominalnego.
Realny kurs wymiany wyraża się wzorem:
P
Rodzima
Rodzima
gdzie:
RER - realny kurs wymiany (real exchange ratę)’,
ER - kurs nominalny (nominał exchange ratę);
P'obca ~ cena towaru lub usługi w kraju obcym;
PRodzima ~ cena towaru lub usługi w kraju rodzimym.
Zauważmy, że wzór przedstawiono w dwóch wersjach. Pierwsza jest używana częściej, lecz ma istotną wadę. Sugeruje celowość dokonywania korekty na kursie nominalnym - ER, aby otrzymać kurs poprawiony, nazywany „realnym”. Właśnie dlatego iloczyn występuje w liczniku ilorazu. W wersji drugiej rozumowanie jest odmienne. Nie bardzo dowierzamy obu cenom - obcej i rodzimej. Iloraz cen korygujemy więc rynkowym kursem wymiany - ER, by otrzymać wynik „urealniony”. Wniosek - zamiast o realnym kursie wymiany należy raczej mówić o skorygowanej cenie względnej. Podkreślamy tym samym, że to właśnie ceny są mniej wiarygodne, gdyż podlegają manipulacjom na obu rozpatrywanych rynkach.
Wydaje się, że obie wersje interpretowania tzw. realnego kursu wymiany są dopuszczalne. Aby to sprawdzić, wykonajmy najpierw proste obliczenia, bacząc jednocześnie na uwzględnione jednostki pomiaru. Do wzoru podstawiamy dane z początku 2009 r. i otrzymujemy:
3,54 (USD/unit) 7,50 (PLN/szf.)
RER = ERx Pobc“ = 3,4561 (PLN/USD)x
^Rodzima
Rodzima
Sugeruje się, że RER = 1,6313 można porównać z ER = 3,4561 (PLN/USD), lecz przecież obie wielkości są jakościowo odmienne. Kurs wymiany, ER, jest wielkością