3462403467

Spory o naturę płci 19

w populacji. Samce produkujące miliardy plemników i inwestujące w procesie rozmnażania tak mało, jak to tylko możliwe, mają ogromny potencjał rozrodczy i mogą zwiększyć swój sukces rozrodczy przez zwiększenie liczby partnerek seksualnych, stąd wywodzi się skłonność samców do promiskuityzmu. Natomiast samice, zwłaszcza samice ssaków, nie mogą zwiększyć swojej płodności przez zwiększenie liczby swoich partnerów seksualnych, ale mogą zwiększyć swój sukces rozrodczy przez troskliwą opiekę nad potomstwem, które dzięki temu osiągnie wiek rozrodczy i przekaże ich geny do następnego pokolenia. Im więcej samice inwestują w potomstwo, tym staranniej dobierają partnerów seksualnych. Dotyczy to wielu gatunków ptaków, a szczególnie ssaków, u których zarodek rozwija się w ciele samicy, a potem wymaga długotrwałej opieki, gdyż po urodzeniu jest karmiony mlekiem matki.

Tak więc specjaliści badający naturę płci wyjaśniają dymorfizm płciowy, podkreślając, że to różne strategie rozrodcze samic i samów - które zostały uruchomione w momencie utrwalonej anizogamii - sprawiły, iż obie płcie weszły na rozbieżne drogi ewolucyjnych przemian. Dobór naturalny stawiał odmienne wymagania obu płciom i dlatego ich ciała i instynkty zostały tak ukształtowane, żeby dobrze pasowały do odmiennego stylu życia samic i samców. W świecie zwierząt istnieją różne strategie rozrodcze uzależnione od tego, w jaki sposób dokonuje się zapłodnienie i gdzie rozwija się potomstwo".

Jeżeli zapłodnienie dokonuje się na zewnątrz organizmów, podobnie jak np. u ryb i płazów, u których samice nie opiekują się potomstwem, to wtedy składają one w wodzie ogromną liczba ikry, czyli gamet żeńskich, z których po zapłodnieniu przez samca wykluwa się duża liczba potomstwa pozostawionego własnemu losowi. Ponieważ samica nie inwestuje w opiekę nad potomstwem, to składa tak duże ilości ikry, że mimo dużych strat część potomstwa jednak przeżyje. Zdarza się, że u niektórych gatunków ryb, np. u ciemików, to samiec buduje gniazdo i opiekuje się potomstwem, być może dzieje się tak dlatego, że jest on ostatni w akcie rybiego rozrodu. Warto podkreślić, że w przypadku zapłodnienia na zewnątrz organizmu o sukces reprodukcyjny konkurują tylko plemniki a nie osobniki, i nie powstają wtedy żadne więzi pomiędzy osobnikami rodzicielskimi. Rodzice się nie znają, ani nie rozpoznają swojego potomstwa. Zupełnie inne strategie rozrodcze występują u owadów, a jeszcze inne u ptaków i ssaków, gdzie samice inwestujące bardzo dużo w opiekę nad potomstwem, nie produkują dużej ilości gamet żeńskich, lecz stosunkowo nieliczne potomstwo otaczają troskliwą opieką, która wymaga zaangażowania również samców w opiekę nad nim. Warto

" Na temat różnorodnych strategii rozrodczych istnieje ogromna liczba literatury, w sposób popularnonaukowy przedstawiłam niektóre z nich w książeczce: Biologia wobec płci i seksu, wyd. Nauka dla Wszystkich, nr 468, Kraków 1994.