3624816730

1. 2. Rys historyczny

Tętniaki były rozpoznawane już w starożytności. Najstarszy opis pochodzi z 2000 r p.n.e. Został on zawarty w dziele znanym jako Papirus z Ebers. Przedstawia on pourazowe tętniaki naczyń obwodowych. W pierwszej połowic II wieku n.c. Galen zdefiniował tętniaka jako „pulsujący guz, znikający pod wpływem ucisku”. Pojęcie tętniaka jako choroby znano już w II wieku n.e. dzięki opisowi rzymskiego lekarza Antyllosa: „Są dwa rodzaje tętniaków, jeden — w którym dochodzi do miejscowego rozszerzenia się tętnicy, i drugi - powstający na skutek pęknięcia tętnicy i przemieszczenia się krwi poza nią” (16). Wprowadził on metodę operacji tętniaków poprzez podwiązanie proksymalnego i dystalnego odcinka naczynia. Sposób ten stanowił standard leczenia przez następne 1500 lat. Pierwszy opis tętniaka aorty brzusznej pochodzi z XVI wieku z pracy Vesaliusa. Na przełomie XVIII i XIX wieku Cooper opisał pierwotną przetokę aortalno -dwunastniczą. W 1923 roku Matas wykonał podwiązanie aorty u pacjenta z pękniętym tętniakiem. Znane były także próby indukowania skrzepliny w tętniaku poprzez wprowadzanie zwojów drutu do światła tętniaka. Historia współczesnego leczenia operacyjnego tętniaków aorty brzusznej liczy około 60 lat. Po raz pierwszy skutecznie zoperowano tętniaka dopiero w 1944 roku. Dokonał tego Ochsncr, który w trakcie zabiegu odciął worek tętniaka i zaszył otwór w aorcie na stycznie założonym zacisku. Aneurysmorafię opisywali także inni autorzy (13). W 1948 roku Rea zastosował metodę wzmacniania ściany tętniaka poprzez owinięcie folią celofanową. Tą metodą był operowany w 1949 roku przez Nissena sam Albert Einstein, który zmarł z powodu pęknięcia tętniaka aorty 6 lat później. W 1951 roku Dubost po raz pierwszy zastąpił tętniaka aorty brzusznej przeszczepem allogenicznym, pobranym od zmarłej 20-letniej kobiety (9,16,61). W 1952 roku Voorhees, Jaretzki i Blakemoore zaproponowali zastosowanie sztucznych protez naczyniowych. W tamtym okresie dostępne były protezy wykonane z dakronu, stworzonego w 1939 roku w laboratorium koncernu DuPont i wykorzystywanego w przemyśle tekstylnym od 1946 roku (20,28, 71,89). W 1953 roku De Bakey po raz pierwszy użył protezy sztucznej do zaopatrzenia tętniaka aorty. Opracowana przez niego metoda stanowi do dzisiaj standard operacji tętniaków aorty