369583945

%

Europejskie Regionalne Polskiej Akademii Nauk

Centrum    Ekohy drologii

SKALĘ PROCESÓW - mezocykle krążenia wody w skali dorzecza są matrycą dla analizy dynamiki procesów biogeochemicznych w ekosystemach (np. bilans hydrologiczny, transport pierwiastków biogennych i dynamika retencji biogenów w biomasie makrofitów);

DYNAMIKĘ EKOSYSTEMÓW - redukcja procesów ekologicznych do procesów fizycznych; woda i temperatura są głównymi czynnikami regulującymi dynamikę ekosystemów lądowych i wodnych;

HIERARCHIĘ CZYNNIKÓW REGULUJĄCYCH - procesy abiotyczne są procesami determinującymi w przyrodzie, jednak w sytuacji, gdy procesy abiotyczne (hydrologiczne) są względnie stabilne, biotyczne interakcje stają się dominującym mechanizmem regulującym dynamikę procesów biogeochemicznych (Zalewski, Najman 1985, Zalewski 2000, 2011).

ewapotranspiracja przepływ rzeczny

opad

spływ powierzchniowy

infiltracja retencja

spływ podpowierzchniowy spływ podziemny

Rysunek 1. Pierwsza zasada ekohydrologii - „Hydrologiczna” - której celem jest kw-antyfikacja cyklu hydrologicznego z punktu widzenia analizy socjo-ekologicznej i przestrzenno-czasowej w odniesieniu do różnych form ludzkiej działalności (Zalewski 2015).

Zasada ekologiczna ma na celu zwiększenie ewolucyjnie wykształconej odporności i elastyczności ekosystemu na stres spowodowany działalnością człowieka poprzez wykorzystanie zrozumienia wzajemnego oddziaływania czynników hydrologicznych i elementów biotycznych (Rysunek 2).

Ten aspekt ekohydrologii wyraża racjonalne podstawy dla proaktywnego podejścia do zrównoważonego zagospodarowania zasobów wód śródlądowych. Trzeba podkreślić , że sama ochrona ekosystemów nie jest wystarczającym działaniem wobec wyrastającej presji społeczeństw na zasoby przyrody. W obliczu narastających zmian globalnych niezbędne staje się zwiększenie pojemności środowiska, w tym ekosystemów wodnych, w stosunku do oddziaływań antropogenicznych (Zalewski 2011, 2014).

10 I S t r o n a