369583962

Europejskie Regionalne Centrum Ekohy drologii Polskiej Akademii Nauk

•    „ELASTYCZNOŚĆ” EKOSYSTEMÓW (ang. Resilience) - potencjał ekosystemu ma wyraz również w zdolności ekosystemu do elastycznego reagowania na czynnik stresowy, czyli wszelkiego rodzaju zakłócenia czynników środowiskowych odbiegające od normalnych wahań. Skala tej „odporności” ekosystemów określa ich potencjał również do zapewniania korzyści dla człowieka, utrzymanie określonego poziomu siedlisk i gatunków oraz jakości zasobów wodnych. Wzmacnianie tej cechy ekosystemów jest możliwe poprzez jednoczesną poprawę i odbudowę zasobów wodnych i bioróżnorodności.

•    DZIEDZICTWO KULTUROWE (ang. Cultural heritage) - potencjał ekosystemów jest ściśle związany ze sposobami w jaki są użytkowane i w jaki sposób są postrzegane przez społeczności nimi gospodarujące. Stąd też istotne jest pogłębianie lokalnej świadomości środowiskowej, odpowiedzialności oraz wiedzy na temat zrównoważonych sposobów gospodarowania (Zalewski 2014).

Budowa zbiorników wodnych powinna być realizowana w taki sposób, aby w sposób optymalny pogodzić wyżej określone cele. Oznacza to, że realizacja funkcji przeciwpowodziowej i wędkarsko-rekreacyjnej (usługi ekosystemowe dla społeczeństwa) oraz retencyjnej (zwiększanie retencyjności wody w krajobrazie) powinna być połączona z zachowaniem bioróżnorodności doliny rzecznej oraz utrzymaniem dobrego stanu ekologicznego zasobów wodnych (jakość zasobów widnych). Zbiornik przyczyni się do spowolnienia odpływu wody ze zlewni, co w obliczu zmieniającego się klimatu, tj. narastającej suszy hydrologicznej i postępującego stepowienia, jest sprawą bardzo istotną. Jest to niezmierni ważne również w kontekście ostatniego raportu opracowanego przez Międzyrządowy Panel ds. Zmian Klimatu (ang. Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC) dotyczącego obserwowanej globalnej zmiany klimatu (IPCC 2014). IPCC podaje, iż na skutek topnienia wiecznej zmarzliny, m.in. na obszarze tajgi syberyjskiej, do atmosfery uwalnia się znaczna ilość metanu, który posiada kilkakrotnie większy potencjał do generowania efektu cieplarnianego niż dwutlenek węgla. Może powodować to dalsze zmiany klimatu oraz cyklu hydrologicznego na świecie. Tak więc, realizacja budowy zbiornika wodnego powinna uwzględniać szerszy kontekst środowiskowy, który może mieć wpływ na długotrwale zrównoważone funkcjonowanie tego systemu i przyczynić się do zwiększenia potencjału retencyjnego zlewni oraz potencjału ekologicznego i społecznego regionu.

8 I S t r o n a