3702671585

Z ŻYCIA BIBLIOTEK 111

sil pomocniczych, które w liczbie 30-tu osób pod ścisłą kontrolą i kierunkiem bibliotekarzy, oddały swój zapał, energię i entuzjazm młodzieńczy sprawie odbudowy Biblioteki Narodowej.

Korzystając z sytuacji, w której trzeba było rozpoczynać prace porządkowe od podstaw, przystąpiono również do rekonstrukcji dotychczasowego układu magazynowego, nadając mu większą przejrzystość. A więc w pierwszych rzędach umieszczono druki zinwentaryzowane, dalej zbiory tylko skatalogowane, posiadające swe własne sygnatury, jak zbiór wilanowski, horyniecki, Smolikowskiego, następnie druki nie-zinwentaryzówane i nieskatalogowane według zbiorów i sygnatur akcesyjnych, jak zbiór Kryńskiego, Strzembosza, Heflicha itp., wreszcie ostatnie rzędy zarezerwowano dla druków bez sygnatur, które niewiadomo skąd «splynęły» do B-teki. Poza tym, korzystając z tego, że każdą książkę trzeba było mieć w ręku, wydzielano te, które mogłyby się przydać do księgozbiorów podręcznych — jak katalogi, encyklopedie, bibliografie, słowniki, aby w ten sposób zmontować nasze czytelnie podręczne, które w zawierusze wojennej zniknęły bez śladu. Ponieważ sądzono, że z brakiem inwentarzy i katalogów należy się przez dłuższy czas liczyć, sporządzono dość szczegółowe tablice orientujące w ustawieniu zbiorów w magazynie, aby od biedy móc do książek trafić.

Od czerwca nadchodzić zaczęty wielkie trnasporty książek ewakuowanych z Gorbitsch, Adelina i Wrocławia. Mogły one po rozsegre-gowaniu i stwierdzeniu przynależności do B. N., szybko już trafiać na swe właściwe miejsca w magazynie. Dzięki tym dopływom, jakie trwały przez całe lato i część jesieni (do potowy października), zapełniały się świecące początkowo pustkami półki magazynowe, wypełniały się luki i magazyn poczynał przybierać wygląd zbliżający się do wyglądu prawdziwego magazynu bibliotecznego. Przebrnęliśmy jeden etap. Książki jako tako ustawione, magazyn uporządkowany. Ale to jeszcze nie biblioteka. Nie wiemy, co posiadamy, nie wiemy, co nam zginęło., co mamy uzupełniać, jak do tego, co jest, trafić. Stanęliśmy przed zagadnieniem spisywania i katalogowania wszystkiego od początku. A więc w najlepszym razie przy 20-tu osobach katalogujących będziemy mogli za parę lat uprzystępnić zbiory biblioteczne.

Szczęśliwy przypadek, przyszedł nam z pomocą i narzucił nowy plan pracy. Otóż w ciągłych wędrówkach po różnych zakamarkach B-teki udało się trafić w jakimś ciemnym kącie jednego ze schowków podziemnych na kilkadziesiąt paczek starannie owiniętych w papier i sznurek. Jakież było nasze zdumienie i nasza radość, gdy się okazało, że są to tak zwane drugie karty, katalogowe, przeznaczone w swoim czasie przed wojną do katalogu rzeczowego. Zachowały się prawie w komplecie. Od razu postanowiliśmy zużytkować je podwójnie i jako inwentarz i jako katalog. A więc ułożono je przede wszyst-