Idea angażowania się uczniów w rozwijanie lokalnego kapitału społecznego jest wartościowa z wielu powodów. Włącza młodych ludzi w usuwanie barier rozwojowych stojących przed polskim społeczeństwem. Stwarza możliwości rozwijania wolontariatu korzystnego dla wspólnot sąsiedzkich. Otwiera przed młodymi ludźmi nowe i bardzo potrzebne możliwości edukacyjne.
Zadaniem szkoły nie jest bowiem jedynie zapewnienie uczniom wiedzy akademickiej. Uzyskanie wysokich not na egzaminie maturalnym z wiedzy o społeczeństwie zapewne potwierdza posiadanie wiedzy o instytucjach państwa demokratycznego. Nie wskazuje jednak na posiadanie przez absolwentów szkół potrzebnych postaw obywatelskich. Wiemy, że postawy są uwarunkowane bardziej przez doświadczenia społeczne niż przez informacje zaczerpnięte z książek.
Z tego powodu postanowiono, aby 20% treści wiedzy o społeczeństwie w gimnazjum uczeń zdobywał metodą projektu edukacyjnego. Dlatego także wymaga się, aby wszyscy uczniowie w trakcie nauki w gimnazjum zrealizowali co najmniej jeden zespołowy projekt edukacyjny. Podobna sytuacja ma miejsce w szkole ponadgimnazjalnej. Potrzebne są jednak przedsięwzięcia celowo nakierowane na rozwój kompetencji społecznych i obywatelskich.
Udział młodych ludzi w lokalnych działaniach obywatelskich zostawi ślad, który będzie procentował w ich życiu po zakończeniu szkoły. Młodzi ludzie zauważają w swoim otoczeniu wiele problemów społecznych. Napotykają je we własnych domach, widzą w sąsiedztwie, na ulicy, dowiadują się o nich od rówieśników i z mediów. Brak zgody na obniżające jakość ludzkiego życia problemy społeczne, jest naturalną ludzką reakcją. Tak samo jak chęć angażowania się w ich rozwiązywanie. Przeprowadzenie wartościowego społecznie działania daje szansę na odczucie własnej wartości i sprawczości oraz doświadczenie solidarności społecznej. Działanie takie zostawi w młodych ludziach pożądany wychowawczo ślad na całe życie. Obowiązkiem dorosłych jest stworzenie uczniom możliwości działania na rzecz innych.
Jacek Strzemieczny
Centrum Edukacji Obywatelskiej