planu strategicznego. Lokalna i regionalna społeczność jest również jednym z tych podmiotów, których poparcie jest ważne dla sukcesu realizacji planu. Jest konieczne, aby członkowie tej społeczności już od samego początku identyfikowali się z koncepcją zmian, aby mogli współdecydować o kierunkach rozwoju i rozłożeniu priorytetów, zastanowić się nad możliwymi rozwiązaniami określonych problemów i w konsekwencji przyczyniać się do wytyczenia przyszłości swojej „małej ojczyzny”24.
Warto także zauważyć, że opracowywanie planu strategicznego przez szerokie grono zainteresowanych może stwarzać problem odpowiedzialności za jego realizację. Tę sytuację dobrze odzwierciedla porzekadło: „Sukces ma wielu ojców, a porażka jest sierotą”. Nie ulega wątpliwości, że ta odpowiedzialność spada na polityków, którzy z reguły mają znaczący udział zarówno w opracowaniu strategii, jak i w jej realizacji, mimo że wdrażaniem zajmuje się organ wykonawczy instytucji publicznej. Wydaje się, że nie powinno być problemu odpowiedzialności związanego ze strategią, ponieważ planowanie i zarządzanie strategiczne nie zastępują decyzji politycznych, lecz dążą raczej do ich poprawy poprzez stawianie problemów i formułowanie metod ich rozwiązania w sposób, który przynosi korzyści organizacji i jej głównym interesariuszom. Można więc powiedzieć, ze planowanie i zarządzanie strategiczne stwarzają warunki do racjonalizacji decyzji w sektorze publicznym dzięki poszerzeniu wiedzy o szansach i zagrożeniach oraz możliwościach rozwoju instytucji publicznych23.
Instrumenty zarządzania strategicznego
Administracja publiczna wdrażając, określone strategie, powinna skoncentrować się na metodach niewładczych o charakterze kreatywnym. Ważna jest tutaj umiejętność organizowania, mobilizowania, stymulowania oraz negocjowania w odniesieniu do partnerów społeczno-gospodarczych występujących na obszarze danej jednostki terytorialnej26.
W procesie opracowania strategii należy zmierzać do uzyskania w miarę precyzyjnych odpowiedzi na następujące pytania:
- co robić (sformułowanie konkretnych przedsięwzięć rozwojowych),
- kiedy należy to robić (określenie terminu realizacji poszczególnych przedsięwzięć),
- gdzie należy to robić (umiejscowienie w przestrzeni planowanych przedsięwzięć),
- kto ma to robić (wyznaczenie osób i jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za realizację planowanych przedsięwzięć),
24 A. Potoczek, Zarządzanie w systemie samorządu..., op.cit., s. 150.
25 A. Zalewski, Reformy sektora publicznego w duchu nowego zarządzania publicznego [w:] A. Zalewski (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie, Szkoła główna Handlowa Warszawa 2007, s. 42 i podana tam literatura.
26 A. Potoczek, Zarządzanie w systemie samorządu ..., op.cit., s. 147.