414223423

BIAŁA KSIĘGA

Nffipetnosprawni a transport kolejowy

■    lekki (osoba o naruszonej sprawności organizmu, zdolna do zatrudnienia, niewymagająca pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych).

Należy nadmienić, że ta klasyfikacja nadal obowiązuje w orzecznictwie ZUS.

W 2006 roku została opublikowana Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych⁶. Zgodnie z konwencją do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby z długotrwałą obniżoną sprawnością fizyczną, umysłową, intelektualną lub sensoryczną, która w interakcji z różnymi barierami może ograniczać pełne i efektywne uczestnictwo tych osób w życiu społecznym na równych zasadach z innymi obywatelami.

Tak jak w Polsce, również w pozostałych krajach Unii Europejskiej nie ma jednej definicji niepełnosprawności, a często używa się wymiennie kilku różnych. Każdy kraj Wspólnoty ma własny sposób orzekania o niepełnosprawności. W efekcie tego mogą mieć miejsce takie przypadki, gdy osoba uznana za niepełnosprawną w jednym kraju, w innym kraju nie mogłaby otrzymać statusu osoby niepełnosprawnej. W wielu krajach funkcjonuje kilka definicji niepełnosprawności, używanych do różnych celów, takich jak np. rehabilitacja zawodowa, opieka medyczna, edukacja czy transport.

Definicja osób niepełnosprawnych jest zawarta w unijnym dokumencie dotyczącym transportu kolejowego -w technicznej specyfikacji interoperacyjności (TSI-PRM)⁷. Termin „osoby o ograniczonej możliwości poruszania się" oznacza wszystkie osoby, które mają trudności w korzystaniu z pociągów i związanej z nimi infrastruktury. Termin ten obejmuje następujące kategorie:

■    osoby na wózkach inwalidzkich (osoby, które z powodu osłabienia lub niepełnosprawności wykorzystują wózek do poruszania się),

■    inne osoby o ograniczonej możliwości poruszania się, w tym:

■    osoby cierpiące na upośledzenie kończyn,

■    osoby mające trudności z chodzeniem (poruszające się za pomocą specjalnych sprzętów wspomagających pracę mięśni np. kule, protezy, laski),

■    osoby z dziećmi,

■    osoby z ciężkim lub nieporęcznym bagażem,

■    osoby starsze,

■    kobiety w ciąży,

■    osoby niedowidzące,

■    osoby niewidzące,

■    osoby niedosłyszące,

■    osoby głuche,

■    osoby z upośledzeniem w zakresie komunikacji (to znaczy osoby, które mają problemy z komunikowaniem się lub rozumieniem języka pisanego albo mówionego, w tym osoby z zagranicy),

■    osoby, które nie znają języka miejscowego, osoby cierpiące na trudności w komunikacji,

■    osoby z upośledzeniem funkcji czuciowych, upośledzeniem psychicznym lub intelektualnym,

■    osoby niskiego wzrostu (w tym dzieci).

Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji UE 1300/2014⁸ osoba niepełnosprawna i osoba o ograniczonej możliwości poruszania się oznacza każdą osobę dotkniętą trwałym lub czasowym upośledzeniem fizycznym, umysłowym, intelektualnym lub sensorycznym, które to upośledzenie może utrudniać takiej osobie - w konfrontacji z różnymi barierami - pełne i skuteczne korzystanie ze środków transportu na równi z innymi pasażerami lub której możliwość poruszania się przy korzystaniu z transportu jest ograniczona z powodu wieku.

Warto przy tym zaznaczyć, że międzynarodowe organizacje transportowe zajmują się w coraz większym wymiarze zagadnieniami dostosowania do przewozu osób niepełnosprawnych. I tak, z punktu widzenia transportu, do tej grupy podróżnych zalicza się obecnie w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech także osoby otyłe.

6    A/RES/61/106,13 December 2006, Resolution adopted by the General Assembly, 61/06 Convention on theRightsof Persons with Disabilities.

7    Decyzja Komisji z dnia 21 grudnia 2007 roku dotycząca technicznej specyfikacji interoperacyjności w zakresie aspektu „Osoby o ograniczonej możliwości poruszania się transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych i transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości (2008/164/WE) - tzw. TSI-PRM".

8    Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1300/2014 z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności odnoszących się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się.

RAILWAY BUSINESS FORUM