456718719

Skomputeryzowany katalog biblioteki przyjazny użytkownikowi

Na początku lat 90. XX w. Biblioteka Pedagogiczna w Siedlcach rozpoczęła działania w zakresie przygotowania katalogu komputerowego. W 1993 r. zakupiono pierwszy komputer z oprogramowaniem MAK. Prace nad wdrażaniem samego systemu bibliotecznego zakończono w 1995 r. Z początkiem następnego roku przystąpiono do tworzenia zautomatyzowanego katalogu zbiorów, mając do dyspozycji kilka komputerów i wsparcie w postaci plików „Przewodnika Bibliograficznego” wydawanego przez Bibliotekę Narodową. W ciągu 7 lat powstawała baza, która zawierała ok. 14,5 tys. rekordów wydawnictw zwartych, ok. 32,2 tys. - artykułów z czasopism i rozdziałów z książek oraz ok. 3 tys. - zbiorów audiowizualnych z charakterystyką rzeczową w postaci HP i UKD. System MAK nie rozwijał się tak szybko jakbyśmy chcieli, brakowało nam wypożyczalni i katalogu online. Coraz bardziej zależało nam, aby skomputeryzować nie tylko opracowanie zbiorów, ale również ich udostępnianie oraz pokazać je w sieci.

W 2002 r. w Urzędzie Marszałkowskim województwa mazowieckiego powstał projekt komputeryzacji bibliotek pedagogicznych. Pod koniec roku Samorząd Województwa Mazowieckiego zakupił dla 6 bibliotek pedagogicznych z Warszawy, Radomia, Siedlec, Ostrołęki, Płocka i Ciechanowa nowy system komputerowy PROL1B, który mógł spełnić nasze oczekiwania. Program umożliwił pełną automatyzację czynności związanych z gromadzeniem, katalogowaniem, udostępnianiem zbiorów bibliotecznych oraz wyszukiwaniem informacji o nich, a także wszystkich operacji związanych z obsługą czytelników. Pozwolił też bibliotekom udostępnić katalogi w inter-necie, dzięki czemu czytelnicy z dowolnego komputera na świecie mogą nie tylko przeglądać katalogi, zamawiać, rezerwować dokumenty ze zbiorów swojej biblioteki, ale także tworzyć przydatne do nauki, wykonywanej pracy i hobby, zestawienia literatury.

Zbiory zwarte, które były opracowane w systemie MAK, zostały przekonwertowane do nowego systemu, a w 2003 r. rozpoczęliśmy bieżące i retrospektywne katalogowanie w systemie PROLIB. Aby czytelnicy mogli mieć wgląd we wszystkie nasze zbiory, postanowiliśmy przyśpieszyć opracowanie retrospektywne, wprowadzając opisy na I stopniu szczegółowości. Dzięki temu użytkownicy mogli wyszukiwać dokumenty według nazwiska autora, tytułu i wydawcy. Po wprowadzeniu opisów z ksiąg inwentarzowych, zaczęliśmy uzupełniać rekordy bibliograficzne o pozostałe elementy. I tak na koniec 2013 r. pozostało nam jeszcze ok. 5 tys. najstarszych opisów do poprawienia. Baza danych zdecydowanie rozrosła się i liczy obecnie 113 171 rekordów wydawnictw zwartych, 37 089 -artykułów z czasopism i rozdziałów z książek oraz 5247 - audiowizualnych (stan na 31.12.2013 r.).

Co pewien czas aktualizujemy system komputerowy, zyskując nowe możliwości. W 2011 r., jako pierwsza mazowiecka biblioteka pedagogiczna, zwizualizowaliśmy swoje zbiory. W katalogu online biblioteki znalazły się kolorowe okładki naszych zbiorów. Pokazujemy je, zgodnie z prawem autorskim, po otrzymaniu zgody od wydawnictw i dystrybutorów. Nasza oferta znalazła uznanie wśród czytelników. Słyszymy wiele pozytywnych opinii o bardziej przystępnym przeszukiwaniu w katalogu. Uważamy, że jest to bardzo dobra forma prezentacji i promocji zbiorów biblioteki.

Po roku postanowiliśmy pójść o krok dalej. Do opisów bibliograficznych zaczęliśmy dołączać również spisy treści w formacie PDF. Część wydawnictw udostępnia je na swoich stronach internetowych i możemy z nich skorzystać, podając źródło pobrania dokumentu. Niestety nie wszystkie, dlatego też decyzja ta nałożyła na nas dodatkowe obowiązki -

10