4645771770

63

BIBLIOGRAFIA SLOYENSKYCH KNIH

przedmiotowych nie trafia do przekonania włączenie tu nazw miejsc urodzenia, działalności i zgonu wymienionych w notkach biograficznych.

Osobno zestawiono indeks słowackich wydawców i drukarzy. Wypada żałować, że nie poinformowano użytkownika o metodzie jego opracowania. Indeks ten obejmuje nazwy miejscowości podane w porządku abecadło-wvm. Pod nazwą jednej miejscowości wyodrębniono trzy grupy. Jak się wydaje — grupa pierwsza wymienia numery pozycji, w których dana miejscowość występuje jako miejsce wydania, w grupie drugiej wymienieni są poszczególni nakładcy (wydawcy) z numerami pozycji, w których występują, w grupie trzeciej — poszczególni drukarze z numerami pozycji, w których występują. Oczywiście numery pozycji wymienione w grupie pierwszej powtarzają się często całkowicie, lub w większości w którejś z pozostałych grup (albo nawet w obu grupach). Można by się domyślać, że grupę pierwszą wyodrębniono • ze względu na niektóre pozycje, nie mające ujawnionego ani nakładcy, ani drukarza; w grupie drugiej wymieniono nie wszystkich nakładców¹⁷. Wydaje się jednak rzeczą słuszną, aby poszukać innego rozwiązania, które pozwoliłoby nie dublować pracy i uczynić indeks bardziej zrozumiałym i przejrzystym.

Trzeci indeks daje przegląd tytułów czasopism, z których zaczerpnięto recenzje wymieniane w adnotacji (przy każdym tytule czasopisma podano numery pozycji, w których te recenzje występują). Potrzeba takiego indeksu nie wydaje się dostatecznie uzasadniona.

Ostatnim zestawieniem pomocniczym jest statystyczna tabela chro-nologiczno-systematyczna, pozwalająca zorientować się w obrębie każdego roku w ogólnej produkcji książkowej i ilości wydawnictw z poszczególnych dziedzin. Warto przytoczyć ważniejsze dane statystyczne charakteryzujące ruch wydawniczy okresu 1901—1918. Piśmiennictwo religijne stanowi największy procent (36%), dalej idą: literatura słowacka (23%), polityka, prawo, szkolnictwo (17,5%), geografia, historia, biografie (8%), przekłady literatury obcej (7,5%), nauki stosowane, medycyna, technika (3%), sztuka, sport (1%), filozofia (1%), językoznawstwo (1%), nauki przyrodnicze (1%).

Na zakończenie warto zatrzymać się nad częścią B zrębu głównego — Książki przygotowywane i niektóre problemy polityki wydawniczej i dystrybucji książek 1901—1918. Przedmowa uzasadnia potrzebę tej części faktem, że w trakcie prac nad bibliografią uzyskano wiele informacji dotyczących niezrealizowanych prób wydania książek oraz przyczyn niepowodzeń tych przedsięwzięć. Uznając potrzebę udostępnienia tych informacji szerszemu ogółowi (powołano się przy tym na Bibliografię polską Estreichera, która również rejestruje książki planowane a nie wydane), postanowiono jednak omówić je osobno w następujących rozdziałach:    1. sytuacja czytelnicza i autorska, 2. działalność ważniejszych

wydawnictw, 3. rola książki w słowackim ruchu robotniczym, 4. próby opracowania historii literatury słowackiej, 5. literatura oświatowa, fachowa i okolicznościowa, 6. przekłady literatury, 7. czeskie zainteresowania literackie Słowacją, 8. cenzura i inne przeszkody stojące na drodze rozwoju ruchu wydawniczego na Słowacji. Przedmowa do części B przypomina, że nie jest to próba bilansu i analizy, a tylko uzupełnienie bibliografii. Nie dyskutując nad słusznością

¹⁷ Trudno wykryć kryteria selekcji. Być może pominięto wydawców nie będących zawodowymi instytucjami wydawniczymi (np. nie wymieniono pod nazwą Martin wydawcy „Slovensky spevokol” z poz. 2339, ani pod miastem Pezinok nakładcy Trieti rad sv. Frantiśka z poz. 612), ale przecież pod miastem Martin wśród wydawców wymieniona jest Slovenska Narodna Rada (wydawca z poz. 363), a pod Budapesztem — Ministerstvo orby (instytucja subwencjonująca w poz. 761).