71
BIBLIOGRAFIA HISTORII POLSKI
jako podana w sposób maksymalnie uporządkowany logicznie, przemyślany pod względem dydaktycznym.
Natomiast rezygnacja z adnotowanego opisu w wielu pozycjach wydaje się być, w odczuciu recenzenta, pewnym mankamentem bibliografii zalecającej. Pomijanie adnotacji można uznać za uzasadnione jedynie w niektórych przypadkach zaobserwowanych w przedstawionych wyżej omówieniach bibliograficznych, kiedy nieadnotęwane opisy poprzedza uwaga w rodzaju (tłum. z niem.) „O pracy w zakresie dokumentacji prowadzonej przez biblioteki NRD informują: ..
(Bibliothek und Dokumentation, s. 23) lub „Następujące rozprawy omawiają znaczenie cybernetyki dla teorii nauki: ...” (Kybernetik und Gesellschaft, s. 30). W pozostałych zaś brak jej uniemożliwia zorientowanie się w treści zalecanych pozycji, umniejsza wartości informacyjne poradników.
W sumie jednak, jak starano się to uwypuklić w recenzji, seria Bibliogra-phisćher Informationsdienst der Deutschen Bucherei jest cenną i wartościową inicjatywą z dziedziny bibliografii zalecającej, przynoszącą przy tym ciekawe rozwiązania w zakresie teoretycznych i metodycznych jej założeń.
B-ka Narodowa Iwona Szczepańska-Gołąbek
Inst. Bibliograficzny
HISTORIA WOJSKOWA W SELEKCYJNEJ BIBLIOGRAFII HISTORII POLSKI
Pierwszy tom selekcyjnej Bibliografii historii Polski1 liczy 1200 stron druku i zawiera 20 400 pozycji bibliograficznych. Jest to publikacja porównywalna jedynie z Finklem i Bibliografią historii Polski XIX w. Daje ona szeroki wybór (uwzględniający nawet recenzje) najważniejszych prac z historii Polski do r. 1944 (w t. 1 uwzględnia pozycje wyd. przed r. 1960).
Bibliografia posiada rozwinięty podział wewnętrzny: na okresy chronologiczne, wewnątrz nich na źródła, źródłoznawstwo i opracowania, które z kolei ulegają dalszemu podziałowi rzeczowemu. Wynikiem tego układu Bibliografii jest duża liczba opisów skróconych, mających charakter odsyłaczy.
Część pozycji z historii wojskowej została wyodrębniona w osobne poddziały, głównie Siły zbrojne i sztuka wojenna (dalej oznaczany w niniejszej recenzji skrótem SZ). Gdzie nie ma osobnego poddziału SZ, pozycje z tego zakresu mieszczą się w Zagadnieniach prawno-ustrojowych. Dzieje konkretnych wojen i kampanii wchodzą również do działów: Zagadnienie polityki zagranicznej (oznaczamy je dalej skrótem PZ), Kozaczyzna, a niekiedy też do działu Źródła ogólne. Materiały biograficzne dotyczące niektórych dowódców wojskowych znajdują się również w dziale Zagadnienia polityki wewnętrznej.
Brak w Bibliografii obszerniejszego wstępu, omawiającego układ i kryteria zaklasyfikowania. Jasne jest, że nie wszystko dałoby się rozstrzygnąć z góry. Są pozycje bibliograficzne z pogranicza różnych działów rzeczowych, mające charakter nietypowy. Wiele jednak spraw dałoby się rozwiązać przez ustalenie generalnej zasady ogólnej, stosowanej w całym tomie. Należy tu m. in. sprawa
1 Bibliografia historii Polski. Red.: Helena Madurowicz-Urbańska. Oprać. Wiesław Bieńkowski, Adam Przyboś, Alina Szklarska-Lohmanowa, Roman Żelewski. T. 1. Do r. 1795. Cz. 1. Do r. 1454. Cz. 2. 1454-1795. Warszawa 1965 PWN 8° ss. XX, 760 + 400. W trakcie druku niniejszej recenzji ukazała się już i cz. 3 Indeksy ss. 270 + err. ss. 8 zawierająca indeksy: autorów, osób, geograficzny.