4962385323

Drodzy Uczniowie,

Polska jest dzisiaj państwem jednego narodu, którego większość wyznaje jedną religię. Łatwo jest przez to zapomnieć, że jeszcze 60 lat temu Polacy stanowili jedynie dwie trzecie mieszkańców naszego kraju, a Polska była państwem wielu nacji, religii i kultur. Wojna - zagłada Żydów, fale przesiedleń, emigracji i zmiany terytorialne - nieodwracalnie zmieniła oblicze naszego kraju. Chociaż jednak od jej zakończenia minęło już ponad pół wieku, liczne świadectwa wciąż przypominają nam o historycznej obecności obywateli przedwojennej Polski: Ukraińców, Żydów, Litwinów, Białorusinów, Ormian, Niemców. Są to m.in. obiekty sakralne służące różnym religiom, budynki publiczne, cmentarze. Niekiedy nie zdajemy sobie sprawy z tego, że wiele miejsc kryje w sobie opowieści o ciekawej przeszłości. Czasem przypadkowo stajemy się odkrywcami lokalnej historii, natrafiając na tropy, o których nie mieliśmy pojęcia.

Program „Przywróćmy Pamięć" to zaproszenie do takich poszukiwań. To także sposób na oddanie hołdu tym, którzy odeszli, poprzez zdobycie wiedzy, przechowanie pamięci, a także, w wymiarze bardzo konkretnym - zadbanie o stan cmentarzy, gdzie spoczywają. W ramach projektu spróbujecie zrekonstruować historię Żydów w waszej miejscowości. Następnie podzielicie się efektami swoich poszukiwań z innymi, przygotowując takie działania, które pomogą poznać wielokulturowe dziedzictwo regionu - w ten sposób przywrócicie pamięć społecznościom, z których pochodzicie. Odkrywając i próbując zrozumieć przeszłość macie okazję przekonać się, jak wielowątkowa jest historia miejsc, które wydają się tak dobrze znane. Naturalnym elementem projektu jest także opieka nad cmentarzami żydowskimi, które często, opuszczone i zaniedbane, są symbolicznym znakiem Obecności i Pamięci.

Program „Przywróćmy Pamięć" nie jest jednak wyłącznie ćwiczeniem historycznym. Udział w nim świadczy nie tylko o zainteresowaniu przeszłością, ale także o szacunku dla ludzi reprezentujących inną kulturę i wyznających innąj religię. To okazja, aby popracować nad wykształceniem w sobie postawy otwartości i tolerancji, która przyda się wam także w życiu codziennym.

Książka, którą oddajemy w wasze ręce, ma za zadanie ułatwić pracę nad projektem i być punktem wyjścia do poszerzenia wiedzy na temat kultury żydowskiej. Oprócz informacji i ciekawostek proponujemy zadania, które pomogą wam w pracy, a także zainspirują do podjęcia kolejnych działań. Mamy nadzieję, że udział w programie „Przywróćmy Pamięć" przyniesie wam wiele satysfakcji i fascynujących odkryć.

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego Monika Krawczyk Dyrektor Generalny