125335

Wykład VI

Państw prawa

Konstytucja RP: ust. 2 ..„Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym rnzeczywistroając ym zasady sprawiedliwości społecznej”

Jbędziemy niewolnikami prawa abyśmy mogli być wolni”

, bez prawa me może być prawdziwej wolności”

Koncepcja państwa prawa ukształtowała się w niemieckiej myśli ustrojowej. Pojęcie zostało wprowadzone w 1788 przez

Idei przewodnich należy szukać w koncepcjach demokracji antyczne wg niektórych autorów ideę państwa prawa łączy się z Arystotelesem i Platonem.

Przeciwstawienie „rządów ludu” z „rządami prawa”

Ele rnenty państwa prawnego:

♦    Zasada podziału władz aby się kontrolowały

♦    Zwierzchnictwo konstytucji

♦    Niezależność rządów i niezawisłość sądów

♦    Szczególnej roli usta wy jako podstawowego i powszechnego Idea państwa prawnego w/ dużym uproszczeniu:

,prgany państwu mogą czynić tylko to, na c im prawo zezwala, zaś obywatele to wszystko czego praw/o nie zakazuje:

Jako pierwsze w formie zasady ustrojowej wyraziła to konstytucja stanu Massachusetts w 1790.

Wg innych źródeł koncepcja państwa prawa narodziła się z krytyki państw/a absolutnego Współczesna doktryna państwa konstytucyjnego wykształciła dwa znaczę ma pojęcia państwa prawne”

♦    Formalna: zasadza się na preferowaniu instytucji i rozwiązań zapewniających praworządne funkcjonowanie organów państwowych

V Podział wiadzy •S Konstytucjonalizm S Legalność

S Prymat usta wy zasadniczej w systemie źródeł prawa S Zakaz retroakcji

Wymogi formalne by urzeczywistnić ideę państwa prawa: y Procedury tworze ma prawa ■/ Jego publikacji S Jego wykładni S Jego stosowania

Celem jest jawność i dostępność prawa, jasności jego treści i sposobu stanowienia. Dla rozważania formalnego aspektu państwa prawa w odniesieniu do Rzeczpospolitej Polskiej istotne znaczenie ma art. 7 Konstytucji RP z 2.04.1997 stanowiący że organy wiadzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

♦    Materialna:

S Twierdzenie, że prawo powinno być sprawiedliwe S Państwo odpowiada międzynarodowym standardem, m in. w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

■/ Duże znaczę nie prymatu Konstytucji i ustaw w systemie źródeł prawa ma

zagwarantować że najdoskonalsze materie porządku prawnego będą ustanawiane przez organy reprezentujące wole narodu Cechypaństwa demokratycznego:

♦    Związanie organów państwa suwerennego (narodu)

♦    Fbdleganie organów państwowyc h kontroli Narodu

♦    Udział członków Narodu w podejmowaniu decyli w państwie

♦    Równość członków/ Narodu wobec prawa