4989292002

Wstęp

Krystyna Heska-Kwaśniewicz

Potrzebę opracowania najnowszej literatury dla małego i młodego odbiorcy odczuwano już od dawna. Dostrzegały ten brak środowiska zarówno badaczy, nauczycieli, jak i studentów wszystkich kierunków humanistycznych, na których prowadzone są zajęcia z literatury dla dzieci i młodzieży. Ostatnim opracowaniem tego typu była wydawana przez Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych seria książek o literaturze dla dzieci i młodzieży od roku 1864 do lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku¹. Opracowana rzetelnie przez profesjonalistów, zasłużonych badaczy zagadnienia miała w sobie wszystkie ograniczenia czasu PRL. Nie objęła autorów i tematów zawartych w zapisie cenzorskim, a więc literatury emigracyjnej, utworów o tematyce kresowej², nie mówiąc już o antykomunistycznej, czy twórczości na tematy religijne, o Lwowie czy Józefie Piłsudskim. Pomijanie Uśmiechu Lwowa Kornela Makuszyńskiego, Białych róż Heleny Zakrzewskiej czy pewnych powieści Ferdynanda Ossen-dowskiego lub Bohaterskiego misia Bronisławy Ostrowskiej to tylko niektóre

I. Kaniowska-Lewańska: Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1980; K. Kuliczkowska: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864 1918. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1975; J.Z. Białek: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918 -1939. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1979; S. F r y c i e: Literatura dla dzieci i młodzieży w lalach 1945 1970. T. 1: Proza. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1978; Idem: Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945— 1970. T. 2: Baśń i bajka, poezja, książki dla najmłodszych, utwory sceniczne, grafika, czasopiśmiennictwo, krytyka literacka. Zarys monograficzny. Materiały. Warszawa 1982.

Trzeba jednak przyznać, że J.Z. Białek w Literaturze dla dzieci i młodzieży tv lalach 19/8 1939... bardzo uczciwie starał się przynajmniej wymienić nazwiska pisarzy i tytuły książek „zakazanych”.