EFEKT PLACEBO W CODZIENNEJ PRAKTYCE LEKARSKIEJ
Beata Sołdańska, Maciej Bieliński
Studenckie Kolo Naukowe przy Zakładzie Neuropsychologii Klinicznej Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Kierownik: dr hab. n. med. Alina Borkowska
WSTĘP: Efekt placebo według najnowszej wiedzy to zmiany zachodzące w procesie leczenia w wyniku oddziaływania specyficznych czynników psychologicznych ukierunkowanych na zaspokojenie potrzeb i oczekiwań osoby chorującej.
CEL: Celem badania jest określenie sposobu pojmowania przez lekarzy efektu placebo, jego wykorzystywania, opinii o nim oraz jego miejsca w procesie terapeutycznym.
GRUPA BADANA I METODYKA: Dane zebrano na podstawie autorskiej ankiety zawierającej 25 pytań: 7 w części ogólnej dotyczącej danych o lekarzu i 17 w części szczegółowej dotyczącej efektu placebo.
Ankietę wypełniło 54 (34 kobiety i 20 mężczyzn) lekarzy w wieku 37 ± 8,1. Byli to lekarze specjaliści: 13 chorób wewnętrznych, 5 rehabilitacji, 2 stomatologii, 7 neurologii, 1 okulistyki, 6 dermatologii, 4 pediatrii, 7 anestezjologii i intensywnej terapii, 1 medycyny rodzinnej, 1 chirurgii, 2 psychiatrii, 1 urologii i 4 lekarzy bez specjalizacji. Badanie uzyskało zgodę Komisji Bioetyki.
WYNIKI: W swojej praktyce lekarskie efekt placebo stosowało 43 (79,6%) lekarzy z tego 38 (70,4%) zawsze świadomie, 4 (7,4%) nie zawsze świadomie, i 1 (1,9%) przypadkowo, 42 (77,8%) sporadycznie a dwóch 2 (3,7%) często. Jako miejsce w którym najlepiej można wykorzystać efekt placebo lekarze najczęściej wskazywali oddział szpitalny 39, gabinet lekarski 29 a także użycie go w kontaktach osobistych 14 (25,9%). 38 (70,4%) lekarzy jest przekonanych co do tego że inni lekarze stosują efekt placebo, 6 (11,1 %) że lekarze nie stosują efektu placebo, a 10 (18,5%) nie zauważyło tego faktu. 44 (81,5%) lekarzy przekonało się o skuteczności placebo, 4 (7,4%) jest przekonanych o jego nie skuteczności, a 5 (9,3%) nie ma zdania.
WNIOSKI: Większość lekarzy biorących udział w badaniu wykorzystuje w swojej codziennej praktyce efekt placebo. Robi to sporadycznie w sposób świadomy. Zdecydowana większość ankietowanych jest przekonana co do skuteczności efektu placebo i uważa, że powinien być on stosowany.