5033108498

Istota i funkcje przepisów procesowych w prawie administracyjnym

Trzecia wreszcie funkcja (gwarancji uczestników procesu] zakłada precyzyjne wyznaczenie praw i obowiązków uczestników postępowania w granicach powstających w toku tegoż postępowania stosunków prawnych, zwanych konwencjonalnie stosunkami proceduralnymi.

Dalsza prezentacja poszczególnych instytucji procedury administracyjnej dokonywana będzie przy założeniu dominującego znaczenia ostatniej ze wskazanych funkcji, przemawia za tym wiele względów, o jakich niejednokrotnie przyjdzie jeszcze wspomnieć.

Przeprowadzone postępowanie administracyjne wywołuje zwykle skutek w postaci ustanowienia, zmiany lub wygaśnięcia podstawowego (materialnego] stosunku administracyjnoprawne-go. Stosunki proceduralne z reguły mają charakter wtórny, wywodzą się ze stosunków wyznaczonych przez prawo materialne. Przyjąć można, iż występować one mogą w dwu podstawowych klasach: po pierwsze, mogą mieć na celu skonkretyzowanie materialnego stosunku administracyjnego, będzie to grupa stosunków proceduralnych, jaka odnosi się do przepisów postępowania administracyjnego w części normującej postępowanie do wydania rozstrzygnięcia ostatecznego (decyzji lub postanowienia] włącznie. Po drugie, występują stosunki proceduralne mające na celu zmianę lub zniesienie stosunku materialnego, opierają się one również na przepisach postępowania administracyjnego określających tryb i warunki zmiany lub uchylenia rozstrzygnięć ostatecznych, zapadających w granicach postępowania administracyjnego.

Cechą charakterystyczną stosunków proceduralnych jest ich w zasadzie ograniczony byt w czasie, odróżnia to je od stosunków materialnych, które ze swej natury mają charakter trwały¹¹.

¹¹ Strona ubiega się w postępowaniu administracyjnym o zmianę nazwiska i w toku tego postępowania pozostaje przez oznaczony czas podmiotem stosunków proceduralnych. Jeżeli w sprawie tej zapadnie ostateczna decyzja o zmianie nazwiska to siłą rzeczy wygasną wcześniejsze stosunki proceduralne i jednocześnie powstanie trwały stosunek materialny będący źródłem do powstania upraw-

19