5033108528

PODSTAWOWE BADANIA SUROWCA ROŚLINNEGO

Strata masy po suszeniu

Odważyć lg sproszkowanego surowca (sito 0 0,28 mm) w szerokim i niskim naczyńku wagowym przykrytym pokrywką, z dokładnością do 0,001g. Otwarte naczyńko wraz z pokrywką wysuszyć uprzednio do stałego ciężaru w temp. 105°C i ostudzić w eksykatorze z chlorkiem wapniowym. Surowiec suszyć w naczyńku otwartym w temp. 105°C w ciągu 2 godzin. W czasie suszenia potrząsać naczyńkiem używając szczypiec (surowiec powinien równą warstwą pokrywać dno naczyńka). Następnie otwarte naczyńko ostudzić w eksykatorze w ciągu 30-40 minut, zamknąć i zważyć. Dalsze suszenie należy powtarzać dotąd, aż różnica między kolejnymi ważeniami będzie mniejsza niż 0,001 g.

strata na ciężarze po wysuszeniu x 100

% wody =-——7—,-:-ttt.-

ciężar badanej próbki

Oznaczanie zawartości wody przez destylacie

W surowcach zawierających substancje łatwo lotne np. olejki eteryczne oznacza się zawartość wody metodą objętościową przez destylację azeotropową z nie mieszającymi się z wodą rozpuszczalnikami organicznymi o gęstości różnej od wody, najczęściej z toluenem lub ksylenem. Oznaczenie przeprowadza się w specjalnych aparatach destylacyjnych, zaopatrzonych w kalibrowany odbieralnik, służący do odczytania objętości wody wydestylowanej z odważki surowca np. w aparacie Derynga.

Oznaczanie zawartości substancji mineralnych (popiołu)

Popiół jest to pozostałość uzyskiwana po wyprażeniu surowca roślinnego w określonych warunkach. Ilość i skład popiołu zależy od obecności zawartych w tkankach roślinnych soli mineralnych oraz domieszki piasku i pyłu, znajdujących się na powierzchni surowca i stanowiących jego zanieczyszczenie. Popiół uzyskiwany przez wyprażenie soli mineralnych będących stałymi składnikami surowca nazywany jest popiołem fizjologicznym. Składa się on głównie z węglanów pierwiastków alkalicznych i ziem alkalicznych, a w małej części z fosforanów, siarczanów i chlorków. Jest rozpuszczalny w kwasie solnym. Jego zawartość waha się najczęściej w granicach 5-10%. Wyjątek stanowią surowce zawierające krzemionkę: w zielu skrzypu Equiseti herba ilość ta waha się w granicach od 12% do 27%.

Substancje mineralne otrzymywane po wyprażeniu całej próbki nazywane są popiołem całkowitym. Jest to suma popiołu fizjologicznego oraz zanieczyszczeń mineralnych występujących w surowcu. W celu określenia jaką część popiołu stanowią zanieczyszczenia oznacza się tzw. popiół nierozpuszczalny w kwasie solnym, który wskazuje na zawartość

2