5033108981

4.3. Metody oceniania wydolności psychofizycznej człowieka

4.3.1. Materiał nauczania

Psychologiczne koncepcje człowieka.

1.    Założenia behawioryzmu:    człowiek jest układem zewnątrzsterownym, jego

zachowanie jest całkowicie kontrolowane przez środowisko zewnętrzne, dzięki odpowiednim sposobom manipulacji środowiskiem można modyfikować reakcje ludzkie, system kar i nagród decyduje o tym czego człowiek unika i do czego dąży, procesy psychiczne nie odgrywają żadnej roli w nawigowaniu ludzkim zachowaniem, w żaden sposób nie wpływają na człowieka. Przedstawiciele behawioryzmu: Watson (ojciec behawioryzmu), Pawłów, Hull, Skinner, Tolman, Thorndeik.

2.    Założenia koncepcji poznawczej: człowiek jest samodzielnym podmiotem, który samodzielnie i celowo działa, człowiek przyjmuje i interpretuje informacje, nadaje im także wartość, podejmuje działania sprawując nad nimi kontrolę, człowiek posiada umiejętność generowania informacji oraz wiedzy, dzięki temu rozwija on kulturę. Ludzie „wychodzą poza posiadaną informację”, umysł człowieka posiada inteligencję, pamięć, zdolność myślenia abstrakcyjnego, właściwości te są wrodzone i rozwijane przez środowisko i kulturę. Umysł jest zawodny i ma swoje granice, jego potencjał nie jest absolutny.

Przedstawiciele: Bruner, Piaget, Simon, Tomaszewski.

3.    Założenia koncepcji humanistycznej: człowiek jest unikatową całością. Osoba to spójny system złożony z ,ja” i z „organizmu”. Podstawową właściwością natury ludzkiej jest rozwój. Jest on uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne- siły decydujące o przebiegu rozwoju tkwią w człowieku, a nie poza nim. Główną tendencją, która decyduje o działaniu człowieka, jest dążenie do samorealizacji, do aktualizacji własnych potencjalnych szans i jest to jedyna siła napędowa. W organizmie istnieje tylko jedno centralne źródło energii -motywacja - ponieważ jest on całością. Człowiek z natury jest dobry, a jego dążenia są konstruktywne i pozytywne, (gdy np. człowiek robi coś złego, to działa przeciw własnej naturze). Ludzkie zachowanie warunkowane jest przez teraźniejszość, przez aktualne przeżycia i doświadczenia. Przedstawiciele: Rogers, Maslow, Franki.

4.    Założenia koncepcji psychodynamicznej: ludzkie działanie warunkują wewnętrzne siły motywacyjne, często kolidujące ze sobą, które są z zasady nieświadome, działania człowieka są ukierunkowane przez potężne siły wewnętrzne, o których istnieniu jednostki nawet nie wiedzą. Osobowość to system sił dynamicznych zwanych popędami lub potrzebami, zewnętrzne reakcje człowieka to symptom wewnętrznej dynamiki. -psychoterapia jako metoda kliniczna, która ma pomagać człowiekowi w rozwiązaniu nieświadomych konfliktów, w przystosowaniu do świata.

Metody badań psychologicznych

Eksperyment jest metodą naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości (wychowawczej). Charakter eksperymentu polega na wprowadzeniu do wybranego układu (zbiorowości społecznej, zespołu zdarzeń, zjawiska lub procesu) specjalnie przez nas wybranego czynnika w celu uzyskania pożądanych zmian układu lub w celu sprawdzenia jakie zmiany w obserwowanym układzie zajdą pod wpływem owego nowego czynnika zwanego zmienną niezależną. Celem eksperymentu jest, więc wykrycie związków przyczynowo-skutkowych między zmienną niezależną a elementami badanego układu.

Eksperyment - oznacza, że badacz rozmyślnie izoluje i zmienia jeden czynnik zwany zmienną niezależną tak by móc zmierzyć lub zaobserwować wpływ tej zmiany na inny czynnik - zmienną zależną, bez zakłócającego wpływu zmiennych ubocznych; a więc ma on trzy zmienne zmienna niezależna, np. wpływ tła muzycznego na uczenie się, zmienna „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

16