5192604999

158

1.3. Kierunki ref omy

Na podstawie dotychczasowych doświadczeń- ref ora w krajach socjalistycznych można podjąć próbę określenia poddanych przemian systemowych, które byZyby zdolne do wprowadzenia przełomowych zmian w gospodarce. Sugestie takich przemian sa zawarte w końcowej części pracy J. Komai' a (1986. ss. 100-105 tZumaczenia polskiego). ^rekapitulujmy podstawowe watki rozważań tfego autora:

i

1.    Ceny powinny być rozliczane przez rynek. Wymaga to wzmocnienia kategorii zysku jako miernika gospodarowania w przedsiębiorstwie.

2.    Należy stworzyć szerokie możliwości powstawania przedsiębiorstw maZych i średnich. o różnym profilu produkcji: finalnej, kooperacyjnej, przeznaczonej na rynek wewnętrzny i zagraniczny. Wejście na rynek powinno być swobodne, uzależnione jedynie od środków finansowych stojących do dyspozycji zaZożycieli firmy. Nie jest wykluczona również konieczność rozpadniecie sie przedsiębiorstw wielkich, które nie wykazuje sie korzyściami wielkiej skali. lub w których "niekorzyści" ze skali tej wypZywajace przewyższają korzyści.

3.    Należy wzmocnić konkurencje na rynkach zbytu przez eliminacje barier ja ograniczających, takich np. jak uprzywilejowanie sektora uspoZecznionego. Powinno to prowadzić do ograniczenia zasięgu rynku sprzedawcy. Konkurencja powinna obowiązywać także na rynku pracy.

4.    Konieczna jest ścisZa dyscyplina finansowa wszystkich podmiotów gospodarujących. Konsekwencjo jej naruszenia powinna być upadZość przedsiębiorstwa.

5.    Powyższe zmiany mogą zejść jedynie w nowych warunkach politycznych, w których, jak pisze J. Kornai. "różne grupy spoZeczne i gospodarcze musza uzyskać właściwa reprezentacje polityczna". Państwo nie może jednak wyzbyć sie możliwości określania makroproporcji gospodarczych. Można w tym miejscu dodać, że proporcje te powihny uzyskać aprobatę społeczna, wyrażona za pomocą ciał przedstawicielskich.