5192605205

biorstw, Koionizacjd turystyczna jesi klasycznym przykładem pośredniego przejawiania sie zjawiska dominacji (zob. W. Błasiak, M. Szczepański. J. Wódz.

198?- .

Teoria kolonizacji wewnętrznej, równolegle z marksistowskimi teoriami rozwoju regionalnego, jako jedyne ujmują procesy rozwoju w kategoriach walki klasowej (por, J. Pala-cios, 1986). Region nie jest w tych dwóch teoriach traktowany jako prosta suma jednostek (ludzi, gospodarstw domowych, przedsiębiorców i przedsiebiostw). podobnie jak układ krajowy nie jest prosta suma tak ujmowanych regionów. Stanowi to o sile obydwu teorii. oddzwierciedlajacych podstawowe sprzeczności zachodzące w procesie rozwoju.

Stanowisko to powoduje jednak wystąpienie poważnych trudności przy podejmowaniu próby pewnej aplikacji teorii kolonizacji wewnętrznej, jak również teorii marksistowskich, do gospodarki socjalistycznej. Wskazywano już w tej pracy na podstawowe trudności w tym zakresie wynikające z braku obiektywnej marksistowskiej teorii społeczeństwa znajdującego sie w procesie budowy socjalizmu. Stad też nie jest jasne (szczególnie dla badacza nie bedacego specjalista w tej tak szerokiej dziedzinie), które stwierdzenia ogólne obu omawianych teorii - sformułowanych przecież na gruncie analizy spoieczństw kapitalistycznych - znajdują swe zastosowanie do budowy socjalizmu. Jesteśmy zdani tu jedynie na fragmentaryczne hipotezy i obserwacje.

Niektórych z nich dostarcza praca I. Szelenyi'ego (1983). Wskazuje on na przykładzie budownictwa mieszkaniowego w europejskich krajach socjalistycznych. jak mechanizm alokacji administracyjnej stosowany w miejsce alokacji ekonomicznej prowadzi do rodzenia nowych nierówności społecznych wbrew deklaratywnie głoszonym zasadom egalitaryzmu. Pisze on wręcz, że używanie ideologii równości prowadzi do rodzenia nierówności (s.    15). Bliskość władzy jest tu głównym

czynnikiem określającym kierunki redystrybucji w skali indywidualnej, działającym nawet wtedy, gdy pominie sie zjawiska