[19] RECEPTORY ADRENERGICZNE 85
kami, wykazującymi szczególnie wysokie powinowactwo do jonów Ca2+ (141, 142). Białka te w trakcie przyłączania jonów wapniowych ulegają pewnym zmianom konformacyjnym, w wyniku których kompleksy specyficznych białek związanych z Ca2+ nabierają aktywności katalitycznej (Ryc. 4). Kompleksy takie stanowią zatem, podobnie jak cAMP w sto-
[19] RECEPTORY ADRENERGICZNE 85
Ca + kalmodul Ina
( nieaktywna )
Ca2+— kalmodulina* ( aktywna )
podjednostka 6 podjednostka (3
I
kinaza fosforylazy ( podj. og (3, -j, o)
fosforylaza B--► fosforylaza A
(nieaktywna) (aktywna)
glikogen- ►glukozo-1-tost.
P04
* - zmieniona konformacja białka
Ryc. 4. Udział kalmoduliny w regulacji glikogenolizy (rozszerzona ryc. 2).
sunku do receptorów (3, bezpośredni mediator regulujący aktywność niektórych typowych dla określonych tkanek i narządów reakcji metabolicznych będących konsekwencją a stymulacji.
V. Uwagi końcowe
W ostatnich latach widoczny jest intensywny rozwój badań nad receptorami adrenergicznymi, złożonymi systemami regulacyjnymi. Postęp ten stal się możliwy dzięki wykorzystaniu do wyodrębniania błonowo związanych receptorów różnych metod solubilizacji błon i zastosowaniu nowych metod frakcjonowania białek, głównie zaś chromatografii powinowactwa. Znaczny postęp w tych badaniach nastąpił dzięki użyciu znakowanych ligandów o wysokiej radioaktywności właściwej wybiórczo wiążących określone struktury adrenergiczne. Opisano już molekularny mechanizm uwalniania cAMP do cytoplazmy pobudzonych przez aminy katecholowe komórek. Poznanie sekwencji i czynników uczestniczących w aktywacji cyklazy adenylowej pozwoliło wniknąć w procesy regulacji syntezy cAMP. Znacznie natomiast uboższe i o wiele bardziej kontrower-