5224571917

Jednocześnie władze te były zobowiązane do niestosowania ograniczeń w zakresie płatności bieżących bilansu płatniczego. W ówczesnych czasach kryteria te spełniał jedynie dolad amerykański.

Natomiast stabilność walutowa opierała się na zasadzie wyrażania kursów walutowych w złocie (kursy parytetowe) lub w USD (kursy centralne). Kursy bieżące kształtowały się w granicach +/- 1% od ustalonego kursu stałego (parytetowego lub centralnego). W wyjątkowych sytuacjach kraj deficytowy mógł dewaluować swoja walutę powyżej 10%. W takim przypadku poziom ten wymagał zgody władz Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Ustalony w Bretton Woods stały parytet wymiany dolara amerykańskiego na złoto wynosił 35 USD za uncję kruszcu.

Rolę pieniądza międzynarodowego pełniły zatem złoto i dolar amerykański, gdyż były one jedynymi przyjętymi walutami rezerwowymi. Dolar stał się jedyną walutą, którą można było wymienić na złoto według parytetu. Pozostałe waluty wymieniano na dolary amerykańskie, a dopiero w następnej kolejności na złoto. Doprowadzono do tego, iż kursy centralne walut ustalano tylko w stosunku do dolara. Jednak rosnące wydatki Stanów Zjednoczonych, zaangażowanych w konflikty wojenne, z konieczności dodrukowywały coraz to większe ilości dolarów, spowodowały brak możliwości utrzymania parytetu wymiany. Skutkiem tego, w latach 70-tych, większość krajów podjęło decyzję o rezygnacji z utrzymywania stałych kursów swoich walut w stosunku do dolara. Decyzję tą przypieczętowały tzw. postanowienia jamajskie, która zniosły wspomnianą wyżej zasadę stałych kursów walut. Przyjęto zasady swobody wyboru reguł kursowych przez kraje Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), prowadzenia polityki kursowej zgodnej z celami MFW oraz wprowadzono zakaz odnoszenia walut narodowych do złota. Zabroniono również krajom członkowskim manipulowania kursami i systemami walutowymi tak, aby powstrzymać niesprawiedliwą przewagę konkurencyjną lub utrudniać procesy dostosowawcze do równowagi zewnętrznej. Polityka MFW nakazywała krajom brać pod uwagę interesy pozostałych państw członkowskich.

Dokonała się również zmiana roli poszczególnych walut. Dolar amerykański wykluczyć złoto jako pieniądz międzynarodowy i tym samym podstawowy składnik rezerw walutowych został wyeliminowany. Przyczyniła się do tego sytuacja, w której około 90% transakcji wymiany walut na świecie odbywa się przy udziale dolara, a w około 60% jest składnikiem rezerw walutowych banków centralnych.¹

Pod koniec lat 70-tych MFW wykreował specjalne prawa ciągnienia jako pieniądz międzynarodowego. Miał on pomagać krajom mającym deficyt bilansów płatniczych pod postacią waluty rezerwowej w celu dokonania transakcji wyrównawczych. Ich wartość

5

1

Bank for International Settlements Triennial -Central Bank Survey Foreign exchange turnover in April 2013: preliminary global results Monetary and Economic Department, September 2013