Rozdział 1
Testy subiektywne:
• inspekcja wizualna,
• badanie FOTI lub DIFOTI,
• rentgenodiagnostyka,
• radiografia cyfrowa.
Testy obiektywne:
• badanie przewodnictwa elektrycznego (ECM),
• tomografia komputerowa,
• fluorescencja pod wpływem światła lasera,
• QLF.
W celu prawidłowego rozpoznania zmian i ich rozmiaru posługujemy się różnymi testami diagnostycznymi. Większość z nich to konwencjonalne badania o bardzo wysokiej specyficzności i niskiej czułości. Skuteczność diagnostyczna jest niezadowalająca, jesteśmy w stanie prawidłowo ocenić zdrowe tkanki twarde zęba w 87-93% przypadków, za to prawidłowa ocena chorych tkanek nie jest jeszcze na odpowiednim poziomie. Nadal najbardziej powszechnym testem diagnostycznym jest stosowanie lusterka i zgłębnika, którymi oceniamy stan tkanek, rejestrując ich barwę, gładkość, przezierność i opalizację. Są to testy subiektywne, stąd prawidłowa ocena chorych i zdrowych tkanek zależą w dużej mierze od doświadczenia badającego, prawidłowo przeprowadzonej metody, jak i jakości użytego sprzętu i instrumentarium.
Biorąc pod uwagę niedostateczną zdolność diagnostyczną tradycyjnego zgłębnikowania, nawet przy niewielkim nacisku instrumentu, dochodziło do jatrogennego uszkodzenia rozluźnionej, zdemineralizowanej powierzchni szkliwa. Jest to najszybszy sposób przejścia zmiany całkowicie odwracalnej w nieodwracalną wskutek jatrogennego działania zgłębnika. Badanie to jest krytycznie oceniane i nie zalecane. Podczas „zgłębnikowania” dochodzi również do transferu mikroorganizmów z jednej badanej powierzchni na drugą. Obecnie do badania wizualnego zaleca się użycie strzykawki wodno-powietrznej. Czułość testu -12% przy zamkniętej powierzchni szkliwa wzrasta po powstaniu ubytku próchnicowego.
Ryc. 1.2. Uszkodzenie zdemoralizowanego szkliwa ostro zakończonym zgłębnikiem - powstanie ubytku (ze zbiorów Colgate Palmolive)
I0