5409390768

Rozdział 6

a także pozwala mu rozszerzyć wiedzę wyniesioną ze studiów na zagadnienie będące przedmiotem pracy dyplomowej. Jest powszechną zasadą, że oczekuje się od dyplomantów ustosunkowania się do wiedzy uzyskanej w ten sposób. Zazwyczaj w pierwszym rozdziale pracy, opisującym problem, jego miejsce i znaczenie oraz sposoby rozwiązania przez innych autorów dyplomant referuje powyższe na podstawie znanej mu literatury. Taki tekst trudno napisać w całości swoimi słowami, bowiem często autor jest zmuszony przedstawić poglądy lub podejście innego badacza. Dlatego w wielu pracach dyplomowych powszechnie pojawiają się „zdumiewająco znajome” fragmenty tekstu, mówiąc wprost - przepisane. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na potrzebę przestrzegania prawa własności intelektualnej. Każdy kto publikuje jakikolwiek tekst winien mieć na uwadze przepisy prawa autorskiego i być świadomym, że przypisywanie sobie cudzego dzieła, choćby we fragmencie, jest plagiatem, czyli naruszeniem cudzych praw. A tym właśnie jest zamieszczanie dosłownych fragmentów z dzieł innych autorów, na równi z przypisywaniem sobie cudzych rysunków, wyprowadzeń wzorów matematycznych, wyników badań itp. Dlatego bardzo ważne jest, aby autor (dyplomant) jednoznacznie informował czytelnika, co jest jego myślą, a co zostało zaczerpnięte. Korzystanie z literatury nie jest przestępstwem, podobnie jak przytaczanie cudzych tekstów, tabel, rysunków, zależności matematycznych czy wyników badań. Zawsze jednak należy wyraźnie i jednoznacznie zaznaczyć kto jest autorem cytowanej informacji. Jeśli takiej informacji nie zamieścimy czytelnik ma prawo nabrać przekonania, że jest to nasza twórczość.

Wśród autorów prac dyplomowych obserwuje się dwie przeciwstawne tendencje w kwestii korzystania z cudzych dzieł. Część ich ma opory w posługiwaniu się materiałami zaczerpniętymi z cudzych publikacji, natomiast inna grupa bez skrupułów przepisuje fragmenty cudzych tekstów. Problemy te reguluje precyzyjnie prawo autorskie. Mówi ono, że dopuszcza się korzystanie z opublikowanych dzieł pod warunkiem, że autor lub wydawca nie zastrzegł innych ograniczeń (co zazwyczaj zamieszczane jest na odwrotnej stronie kartki tytułowej lub tzw. stopce). Dlatego też wykorzystywanie tekstów funkcjonujących

78