Wykaz najczęściej używanych pojęć fizycznych i termodynamicznych
Adiabata - przemiana termodynamiczna bez wymiany ciepła między układem a otoczeniem łub powierzchnia, przez którą nie ma wymiany ciepła
Ciało fizyczne - jest substancją o zadanej ograniczoności, tzn. ma masę, objętość, gabaryty, kształt itp., np. młotek jest ciałem fizycznym wykonanym z substancji o nazwie stal
Ciepło Q - sposób wymiany energii, nie powodujący makroskopowych zmian w układzie i otoczeniu, który występuje samoistnie w obecności potencjału temperatury
Czynnik termodynamiczny - substancja lub mieszanina substancji, w zastosowaniu do maszyn cieplnych zwykle w stanie gazowym (lub/i ciekłym)
Czynnik (ładunek) roboczy - w sprężarkach najczęściej powietrze, w silnikach spalinowych przejściowo mieszanina powietrza i paliwa, potem substratów
i produktów spalania, a w końcu produktów spalania (spalin)
Ekspansja1’ - proces, w którym zwiększa się objętość czynnika termodynamicznego (w zastosowaniach technicznych najczęściej nazywany rozprężaniem)
Energia wewnętrzna U - funkcja stanu gazu, która dla gazów doskonałych jest funkcją temperatury
Entalpia I - funkcja stanu (Gibbsa) gazu w układach otwartych, ma sens fizyczny tylko podczas transportu substancji
11 Określenia „ekspansja” lub „kompresja” oznaczają procesy zwiększania lub zmniejszania objętości gazu. Jednak podczas tych procesów zmienia się także ciśnienie gazu (wyjątkiem są tu procesy izobaryczne). Podczas ekspansji ciśnienie gazu może zwiększać lub zmniejszać się, jednak znaczenie praktyczne mają tylko procesy kompresji, podczas których ciśnienie gazu zwiększa się (przy ekspansji - ciśnienie gazu zmniejsza się). Dlatego w tłokowych maszynach cieplnych, takich jak silniki i sprężarki, o których działaniu mechanicznym decyduje przede wszystkim wzrost lub spadek ciśnienia (zmiany objętości mają tu znaczenie drugorzędne), powszechnie stosuje się określenia ,rozprężanie” lub „sprężanie” (np. stopień sprężania a nie stopień kompresji), gdyż nazwy te jednoznacznie określają przemiany termodynamiczne gazu (tożsame są np. określenia izotermiczna kompresja i izotermiczne sprężanie). Z tego względu w podręczniku określenia „ekspansja” i „rozprężanie” oraz „kompresja” i „sprężanie” będą używane zamiennie.