5895614184

WSPÓŁCZESNA BIBLIOTEKA MUZYCZNA 265

Koordynującego RISM, utworzonego w 1983 r. celem założenia centralnego katalogu dawnych rękopisów muzycznych ze zbiorów polskich według zasad przyjętych przez Komisję RISM przedstawiła Jolanta Byczkowska-Sztaba (BN) w referacie Dawne rękopisy muzyczne w Polsce - ich rejestracja w katalogach RISM i zabezpieczenie w zbiorze mikrofilmów Biblioteki Narodowej. W Ośrodku istnieją 2 główne kartkowe centralne katalogi rękopisów muzycznych — jeden na kartach RISM (kilka tysięcy pozycji) oraz drugi — wedłu numerów ewidencyjnych, ponadto 10 katalogów pomocniczych. Obecnie Ośrodek jest skomputeryzowany.

W omówieniu prac centralnych nie mogło zabraknąć węzłowego obecnie w wielu krajach problemu automatyzacji działalności bibliotek. W referacie zatytułowanym Katalogverbusnde in Deutschland (Zespoły katalogowe w Niemczech) dr Erwin Hardeck (Hochschulbibliothekszentrum, Koln) przedstawił proces kształtowania się w Niemczech Zachodnich od lat siedemdziesiątych komputerowego systemu katalogowania zbiorów w bibliotekach akademickich i innych naukowych. System ów, oparty na doświadczeniach amerykańskich, przechodził różne fazy rozwoju w zorganizowanych 7 zespołach bibliotek poszczególnych regionów (landów). Posiadają one wspólne bazy o różnym stopniu użyteczności także dla bibliotek nie należących do zespołu lub nie prowadzących komputerowego opracowania danych. Dzięki konwersji katalogów dokonanej w centralach zespołów wprowadzono w niektórych landach do wspólnych baz także dane z bibliotek nieakademickich. Biblioteki dawnej NRD — po zjednoczeniu Niemiec — włączono do istniejących już zespołów (1. 1991-1992); nie dotyczy to jednak wszystkich bibliotek wyższych szkół muzycznych ani publicznych bibliotek muzycznych. We wszystkich wspólnych bazach danych przekazy utworów muzycznych są skatalogowane według przepisów RAK-Musik. Te same opisy figurują także w narodowej bibliografii (Deutsche National Bibliographie: seria M — druki muzyczne i dotyczące muzyki i seria T — nagrania dźwiękowe). Wobec ciągłych ulepszeń technicznych sprzętu komputerowego planuje się wprowadzenie nowego oprogramowania OLI-VER. Prace wstępne są w toku, realizacja przewidziana na 1998 r. Powyższy referat był uzupełniony pokazem komputerowym bazy danych wszystkich bibliotek niemieckich współpracujących w Katalogverbunde (adres w Internecie http://www.hbz-nrw.de).

Przedmiotem popołudniowych obrad były zbiory muzyczne i instytucje. Przewodniczył kol. Włodzimierz Pigła (BN). Wypowiedzi polskie dotyczyły instytucji posiadających zbiory archiwalne oraz druki nutowe — cimelia o znaczeniu ogólnokrajowym lub regionalnym. Andrzej Spóz (WTM) w referacie Ważniejsze zbiory polskich druków muzycznych z XIX wieku w Polsce ujął temat w aspekcie historycznym, przedstawiając dole i niedole polskiego edytorstwa muzycznego na ziemiach trzech zaborów Polski: austriackiego, pruskiego i rosyjskiego, oraz ocenił — w przybliżeniu — liczbowy stan zachowania oryginalnych wydawnictw nutowych tamtej epoki w zbiorach bibliotecznych, a także podsumował osiągnięcia bibliografii i innych prac badawczych w tej dziedzinie. Elżbieta Jasińska-Jędrosz (BUW) w referacie Archiwum Kompozytorów Polskich XX w. Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie scharakteryzowała zbiory i omówiła naukową działalność wydawniczą Archiwum założonego w 1958 r. Dotychczas ukazały się w druku 4 t. Katalogu mikrofilmów. Zbiory muzyczne. Referat był ilustrowany slajdami najciekawszych zabytków Archiwum w wyborze. Z kolei Lilianna Moll (Bibl. Gł. AM, Katowice) w referacie Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach przedstawiła charakter zbiorów tej niekonwencjonalnej placówki regionalnej, powstałej w 1968 r., leżącej na krzyżujących się wpływach kultur polskiej, czeskiej i niemieckiej. Autorka podkreśliła szczególnie różnorodność działalności Archiwum łączącej prace ściśle archiwalno-biblioteczne z organizowaniem koncertów żywej muzyki oraz prezentacją dorobku naukowego na sesjach i sympozjach naukowych.

Wygłoszony ze strony niemieckiej referat dr B. von Seyfried Peutsches Musikarchiv, Berlin) pŁ Das Deutsche Musikarchiu der Deutschen Bibliothek zawierał informację o zmianach organizacyjnych bibliotek muzycznych w Niemczech Zachodnich po II wojnie światowej: założeniu w 1945 r. Deutsche Bibliothek we Frankfurcie n. Menem, a w 1970 r. utworzeniu das Deutsche Musikarchiv w Berlinie Zachodnim jako oddziału tej biblioteki mającego gromadzić druki muzyczne i literaturę dotyczącą muzyki oraz (od 1973 r.) dokumenty dźwiękowe należne Deutsche Bibliothek z tytułu nowej ustawy o egzemplarzu obowiązkowym w Niemczech Zachodnich.