5. ZARYS SPECYFIKI KRAJOBRAZÓW ROŚLINNYCH
GŁÓWNYCH REGIONÓW POLSKI 5.1. DZIAŁ POMORSKI
Dział Pomorski należy do Prowincji Środkowoeuropejskiej, a w jej obrębie do Podprowincji Południowobałtyckiej. Znaczna większość tego działu położona jest na terenie Polski; poza jej granice wykracza on na niewielki obszar w granicach byłego ZSRR w okolicach Królewca, oraz na teren Niemiec w Meklemburgii.
Na podstawie przeprowadzonych porównań i grupowania regionów geo-botanicznych kolejnych szczebli przyjęto, że Dział Pomorski obejmuje obszar od brzegu Bałtyku na północy po linię wyznaczoną przez zasięg pomorskich lasów grądowych (zespół Stellario-Carpinetum) na południu i wschodzie. Linia ta ma na obszarze Polski następujący przebieg: przekracza zachodnią granicę kraju w okolicach Cedyni, po czym biegnie nieco na południe krawędzią doliny Odry, następnie skręca na wschód krawędzią dolin Warty i Noteci do ujścia Gwdy, dalej skręca na północ, a następnie na północny wschód po linii Złotów —Człuchów. Dalszy przebieg granicy prowadzi południowym i wschodnim skrajem Równiny Tucholskiej, następnie po linii miejscowości Tleń —Skurcz —Nowe do krawędzi doliny Wisły, zachodnią krawędzią doliny Wisły do oddzielenia się Nogatu. Następnie granica przechodzi na wschodnią krawędź doliny Wisły i biegnie na południe do ujścia Osy, po czym skręca na wschód doliną Osy w kierunku Lubawy, obejmując wzniesienie Góry Dylewskiej, w okolicach Olsztynka skręca na północ i przebiegając na zachód i północ od Olsztyna kieruje się dalej mniej więcej po linii miejscowości Biskupiec —Reszel-Korsze —Kętrzyn, by w okolicy jeziora Oświn wyjść poza terytorium Polski.
Zestaw głównych typów roślinności strefowej jest dla Działu Pomorskiego następujący: lasy liściaste z klasy Querco-Fagetea, w tym przede wszystkim ze związku Fagion, a w mniejszym z Carpinion, współwystępują z acidofilnymi lasami dębowymi typu atlantyckiego z klasy Quercetea robori-petraeae oraz z kontynentalnymi lasami sosnowymi z klasy Vaccinio-Piceetea związku Dicrano-Pinion.
Dział Pomorski na tle innych regionów w Polsce charakteryzuje się znaczącym udziałem zbiorowisk o subatlantyckim typie zasięgu. W regionie tym wykształcają się grądy należące do zespołu Stellario-Carpinetum, nie występujące w innych regionach Polski, natomiast występujące na zachodzie,