5996832502

11

stawowe znaczenie podczas określania specyfiki pokrywy roślinnej w poszczególnych regionach. Stanowią one główny materiał dowodowy dla każdej interpretacji.

Drugą niezwykle ważną grupą materiałów wykorzystywanych do regionalizacji geobotanicznej są opracowania kartograficzne przedstawiające zróżnicowanie roślinności. Materiały te są bardzo zróżnicowane zarówno pod względem tematycznym, jak i formalnym; z tego też powodu są one pomocne w różnym stopniu i na różnych etapach opracowywania regionalizacji geobotanicznej.

Na obecnym etapie zbadania przestrzennego zróżnicowania roślinności Polski największe znaczenie, jako materiał do regionalizacji, mają niewątpliwie przeglądowe mapy potencjalnej roślinności naturalnej. Mapy te dostępne są w skalach od 1:100000 do 1:300000 i odznaczają się wieloma cechami, które powodują, że są one niezastąpione do tego celu.

Wykonywane w Polsce przeglądowe mapy potencjalnej roślinności naturalnej oparte są na jednolitej koncepcji (Tuexen 1956) i opracowane zostały w ramach zintegrowanej akcji wielu badaczy, stosujących jednolitą metodykę (Faliński 1971; Matuszkiewicz J., Kozłowska 1981), a zasięgiem swoim objęły już cały kraj. Dla wielu terenów są już one wydane (Faliński 1966, 1972a, 1972b; Matuszkiewicz J. 198lb; Matuszkiewicz J., Kozłowska, Chojnacki 1980; Matuszkiewicz J., Matuszkiewicz W., 1984; Matuszkiewicz W. 1966a, 1967a; Matuszkiewicz W., Matuszkiewicz A., Matuszkiewicz J. 1978; Wojter-ski, Leszczyńska, Piaszyk 1974; Wojterski., Wojterska H., Wojterska M. 1978, 1980, 1981). Pozwala to na ujednolicone spojrzenie na roślinność całego kraju, co dotychczas nie było możliwe.

Przeglądowe mapy potencjalnej roślinności naturalnej nadają się dobrze do wyodrębniania geobotanicznych jednostek regionalnych, szczególnie niskich hierarchicznie szczebli, bądź bezpośrednio (Faliński 1972b; Wojterski, Leszczyńska, Piaszyk 1974; Plit 1979), bądź poprzez wydzielenie krajobrazowych jednostek roślinnych, tak zwanych fitokompleksów krajobrazowych (Matuszkiewicz J. 1979a, 198la, 1981 b, 1987a). Pozwalają one również określić udział powierzchniowy siedlisk poszczególnych zbiorowisk roślinnych w mniejszych i większych regionach, a także dla całego kraju (Matuszkiewicz W. 1984). Duże znaczenie ma fakt istnienia dla części terytoriów państw otaczających Polskę map porównywalnych w mniejszym lub większym stopniu z Mapą potencjalnej roślinności naturalnej Polski. Dzięki temu analizę przestrzennego zróżnicowania roślinności prowadzić można częściowo dla obszarów ościennych, co znacznie wzbogaca możliwości interpretacji regionalnej przynależności terenów przygranicznych w Polsce.

Najwyższe podobieństwo do polskich map potencjalnej roślinności naturalnej, tak pod względem merytorycznym, jak i kartograficznym, wykazuje mapa naturalnej roślinności Czech i Moraw (Mikyśka 1968) wydana w skali 1:200 000. Ponadto dysponujemy też mapami roślinności: Słowacji w skali 1:500 000 (Michalko i in. 1979), byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej w skali 1:750 000 (Scamoni), oraz byłej Białoruskiej SRR w skali 1:600 000 i 1:1 000 000 (Jurkiewicz 1969, 1977). Mapy te, choć znacznie mniej szczegółowe (skala!) i o odbiegającej częściowo koncepcji, dają jednak informacje o zróżnicowaniu roślinności poza granicami Polski.