Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Hrabia Henryk,
bohater Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego
Hrabia Henryk, występujący w dramacie Zygmunta Krasińskiego również jako Mąż,
O utworze z
ródłowym
jest nietypowym i bardzo interesującym przykładem bohatera romantycznego. Od in-
Zygmunt Krasiński napisał Nie-
nych postaci romantycznych wiele go różni. Jego portret jest wszechstronny, postać to
boską komedię w 1835 roku, na
wieloznaczna, ale niepozbawiona silnego charakteru, mimo naznaczenia tragizmem.
jej kształt złożyło się wiele oko-
liczności. Krasiński w chwili wy-
buchu powstania listopadowego
Znaczenie postaci
Znaczenie postaci
Znaczenie postaci
Znaczenie postaci
Znaczenie postaci
znajdował się zagranicą. Pragnął
To ważny bohater romantyczny, skupiający w sobie i cechy typowe dla epoki, i mniej dla
powrócić do kraju, lecz nie mógł
niej charakterystyczne.
ze względu na surowy zakaz ojca.
Hrabiego Henryka (Męża) poznajemy jako poetę, który próbuje zacząć zwyczajne,
Wybuch powstania wstrząsnął
typowe życie u boku młodej żony. Nie udało mu się wytrwać w decyzji i stał się przyczyną
poetą, który interpretując je 
śmierci swej małżonki i przekleństwa rzuconego na syna.
pod wpływem ojca  w katego-
Po metamorfozie, jaką przeszedł, Henryk został przywódcą grupy arystokratów,
riach rewolucji społecznej, do-
walczących nie o naród czy ojczyznę, ale o interesy własnej klasy. Nie jest więc, jak
strzegał w nim bardziej idee re-
inni wielcy bohaterowie romantyczni, naznaczony wielką ideą. Jednak tylko on trwa
wolucyjne niż narodowo-wyzwo-
w swej walce bez względu na wszystko. Ginie śmiercią samobójczą, świadomie wy-
leńcze. Takie też idee przedstawił
braną, nie podyktowaną chwilowym zwątpieniem bądz
miłością. Inni bohaterowie ro-
w swym utworze.
mantyczni na ogół nie byli tak wyraziści. Ich przyszłość nie została odsłonięta, a samo-
bójstwo, które usiłowali popełnić było aktem symbolicznym i dwuznacznym, nieokre- Nie-Boska komedia jest dramatem
ślonym. Dlatego też postać Hrabiego Henryka jest tak istotna w literaturze polskiego romantycznym, składa się z czte-
romantyzmu. Widzimy w nim nie tylko romantycznego  narwańca lub bohatera naro- rech części, poprzedzonych poetyc-
dowego, poświęcającego się za ojczyznę. Poznajemy go jako człowieka nieszczęśliwe- kimi, epizodycznymi wypowiedzia-
go, wewnętrznie rozdartego, popełniającego błędy, lecz gotowego na wiele poświęceń mi, nawiązującymi do danej czę-
ści utworu. Dramat jest napisany
w imię ideałów, w które wierzy.
prozą, lecz jest dziełem synkretycz-
nym (zawiera poetyckie wypowie-
CV  Biografia
CV  Biografia
CV  Biografia
CV  Biografia
CV  Biografia
dzi). Uznaje się go za dramat nie-
Poznajemy bohatera, zanim jeszcze pojawia się na scenie. Otóż przed naszymi oczami sceniczny. W utworze brak jedno-
toczy się walka Anioła Stróża i Złych Duchów o jego duszę. Widzimy go po raz pierwszy ści czasu, miejsca i akcji, (Henryk
w momencie szczególnym  podczas jego ślubu z Marią, oboje są szczęśliwi, pełni na- podróżuje w przestrzeni, goniąc za
dziei na przyszłość, składają sobie obietnice. Aż dziwne wydaje się, że bohater roman- Dziewicą, rzecz dzieje się w pała-
tyczny może z taką radością i ufnością podchodzić do małżeństwa, jak wiemy, znienawi- cu, w szpitalu wariatów, w Katedrze
dzonego przez twórców romantycznych. Lecz, jak się szybko okazuje, i Henryk ulega Świętej Trójcy; między częścią I a II
pokusie. Orientuje się, że nie dla niego, poety, takie prozaiczne życie u boku miłej, acz jest dziesięć lat różnicy), na doda-
przeciętnej kobiety. Rzuca się w pogoń za Dziewicą, widząc w niej uosobienie miłości tek przeplatają się ze sobą dwa
i poezji. W czasie pogoni jednak Mąż orientuje się, kim jest jego zjawa  wysłanniczką światy  realny i świat urojeń i wi-
Złych Duchów. Orientuje się też, że popełnił straszny błąd. Wraca do domu, lecz nie zji. Całość zakończona jest niczym
zastaje w nim żony. Maria zachorowała i znajduje się w domu wariatów. Wcześniej jed- nieuzasadnioną interwencją boską.
nak rzuciła na syna rodzaj klątwy: zostanie poetą, by ojciec go kochał.
Ona sama również zostaje poetką, ale wkrótce po tym umiera, zostawiając Henryka
pogrążonego w rozpaczy. Hrabia orientuje się, że to on jest sprawcą cierpień swojej
rodziny, że nie był w stanie poprzestać na zwykłym, szczęśliwym życiu, ciągle mu czegoś
brakowało. Uświadamia sobie, że stał się przyczyną śmierci swojej żony, kobiety, która
była w stanie zrobić dla niego wszystko, a na dodatek przez niego syn jego, Orcio, będzie
nieszczęśliwy, jak wszyscy poeci. I rzeczywiście jego obawy sprawdzają się.
W części drugiej widzimy Henryka z Orciem dziesięć lat po śmierci Marii na cmen-
tarzu. Chłopiec jest cały czas nawiedzany przez swą zmarłą matkę, cały czas przepełnia
go poezja, traci wzrok (Kiedy spuszczę powieki, więcej widzę niż z otwartymi oczyma).
Nieszczęśliwy Henryk, odczuwając wyrzuty sumienia, staje się obojętny wobec myśli
i koncepcji tego świata. Okazuje się, że ma jednak jeszcze jedną, ważną misję do speł-
nienia: walkę jako duchowy przywódca arystokratów w świecie ogarniętym rewolucją.
1
Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Bohater literacki
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
I tak w części trzeciej wędrujemy wraz z bohaterem poprzez dwa światy  obozy
dwóch stronnictw. Arystokratami, skupionymi w okopach Św. Trójcy, dowodzi Hra-
bia Henryk, rewolucjonistami  Pankracy, człowiek nieprzeciętny, prawdziwy prze-
ciwnik dla Henryka. Bohater  schodzi do piekieł : wędruje przez obóz rewolucjoni-
stów, oprowadzany przez Przechrztę, przekraczając kolejne progi wtajemniczenia.
Widzi ludzi żądnych krwi, władzy, wolności. Podczas dyskusji między Hrabią a Pan-
kracym ten ostatni próbuje kupić sobie zwycięstwo w rewolucji w zamian za życie
Henryka. Zdaje sobie sprawę z tego, że Henryk jako jedyny będzie walczył do koń-
Ważne cytaty
ca. Hrabia, oczywiście, odmawia wszelkich pertraktacji. Przywódcy poznają nawza-
jem swoje racje. Argumentem Pankracego jest głód, nędza i ludzkie poniżenie. Ce-
Czuję, że powinienem cię kochać!
lem  uczynienie ziemi  jednym miastem kwitnącym, jednym domem szczęśliwym,
Bądz
poetą, aby cię ojciec kochał, nie
jednym warsztatem bogactw i przemysłu .
odrzucił kiedyś.
Jednak rewolucja musi skończyć się upadkiem: do pięknych idei nie dochodzi się
Dramat układasz.
poprzez zbrodnie. Rewolucja niszczy, nie kreuje, nie rodzi nowych wartości. Henryk
zdaje sobie z tego sprawę, mówiąc:  widziałem wszystkie stare zbrodnie świata, ubra-
Kto jest poetą, ten nie żyje długo.
ne w szaty świeże, nowym kołujące tańcem  ale ich koniec ten sam co przed tysiąca-
(& )widziałem wszystkie stare zbrodnie
mi lat  rozpusta, złoto i krew . Tym samym racja staje po stronie Henryka.
świata, ubrane w szaty świeże, nowym
Tylko on jednak ze  starego obozu w momencie ostatecznego oblężenia pozo-
kołujące tańcem  ale ich koniec ten sam co
staje wierny swym ideom. Inni szybko tracą odwagę i próbują układów z wrogiem.
przed tysiącami lat  rozpusta, złoto i krew.
Oczywiście w takiej sytuacji zwycięstwo jest niemożliwe. Orcio ginie, Hrabia Hen-
Człowiekiem być nie warto  aniołem nie
ryk popełnia samobójstwo, rzucając się do przepaści, twierdza zostaje zdobyta.
warto. (& ) Trza być Bogiem lub nicością.
Jednak na ostateczne zwycięstwo rewolucjonistów nie pozwala sam Bóg. Pankra-
cego oślepia boski blask  wizja Chrystusa. Umiera z symbolicznym okrzykiem na
Galilaee, vicisti!
ustach:  Galilejczyku, zwyciężyłeś! .
Najważniejsze momenty w życiu bohatera
Najważniejsze momenty w życiu bohatera
Najważniejsze momenty w życiu bohatera
Najważniejsze momenty w życiu bohatera
Najważniejsze momenty w życiu bohatera
" Henryk żeni się z Marią, obiecuje jej miłość do końca życia.
" Zostaje uwiedziony przez zjawę  Dziewicę, dla której opuszcza żonę i dziecko.
" Poznaje swój błąd, lecz jest za póz
no: Maria znajduje się w domu wariatów i umiera,
a Orcio według klątwy ma zostać poetą.
" Henryk samotnie opiekuje się synem, który ślepnie.
" Rewolucja: Henryk zostaje przywódcą obozu arystokratów.
" Wędrówka po obozie rewolucjonistów: Henryk orientuje się, że ludz
mi rządzą bardzo
niskie pobudki, pragną wyłącznie zemsty i rozlewu krwi, nie mają niczego innego do
zaproponowania.
" Rozmowa z Pankracym. Obaj przedstawiają swoje racje. Henryk nie daje się  kupić .
" Obóz arystokracji pragnie pertraktować z rewolucjonistami Henryk nie chce się pod-
dać. Gdy nie ma już szans  popełnia samobójstwo.
Związki bohatera z innymi postaciami utworu
Związki bohatera z innymi postaciami utworu
Związki bohatera z innymi postaciami utworu
Związki bohatera z innymi postaciami utworu
Związki bohatera z innymi postaciami utworu
" Maria  żona Henryka, kobieta kochająca go tak mocno, że gdy zostaje przez
niego porzucona, ląduje w domu wariatów. Hrabia w czasie ślubu obiecuje jej
dozgonną miłość, lecz zwabiony przez Dziewicę, nie dotrzymuje przysięgi. Maria
zostaje poetką. Ma nadzieję, że poezja ją uwzniośli i że dzięki niej będzie godna
miłości Henryka.
" Orcio  syn Henryka. Matka w czasie chrztu rzuca na niego klątwę: syn zostanie
poetą, by ojciec mógł go kochać. I rzeczywiście, Orcio przez całe, krótkie życie
jest nawiedzany przez ducha swej matki, tworzy. Ślepnie, co bezpośrednio jest
związane z twórczością  więcej widzi poprzez myśli i słowa niż przez obrazy.
Ginie w czasie rewolucji.
" Pankracy  przywódca rewolucji, przeciwnik ideowy Hrabiego. Mimo wielu
różnic, łączy ich wiara w to, co robią. Nie zgadza się na nierówność, głód, nędzę
i wyzysk. Nie zdaje sobie jednak sprawy z tego, że rewolucja niczego nie zmieni.
Ginie porażony porażony wizją Chrystusa, po wygranej (pozornie) rewolucji.
2