604000737

runkujących szybkość wzrostu, aktywność enzymów, skład chemiczny komórek i wymagania pokarmowe. Może wpływać również pośrednio na rozpuszczalność cząsteczek związków wewnątrzkomórkowych, transport jonów i dyfuzję substancji chemicznych oraz na właściwości osmotyczne błon komórkowych. Optymalna temperatura wynosi 288-313 K. W wyniku aktywności mikrobiologicznej mogą być wydzielane duże ilości ciepła, powodujące wzrost temperatur} w złożu filtracyjnym. W zimie temperatura wewnątrz biofiltrów może być wyższa od temperatur}’ otoczenia o 10-20 K [2, 7], Równie ważnym czynnikiem wpływającym nie tylko na żywotność organizmów, ale także absorpcję zanieczyszczeń z fazy gazowej jest w ilgotność. Bakterie są zazwyczaj dość odporne na przesuszenie, jednakże może powodować ono pogorszenie efektów’ biofiltracji przez stopniowe spowolnienie, a nawet wstrzymanie procesów przemiany materii. Ponadto w suchym złożu zmniejsza się powierzchnia kontaktu, a co za tym idzie, maleje wydajność pracy biofiltra. Z tego względu gazy zanim trafią na złoże filtracyjne są w stępnie nawilżane. Z drugiej strony, nadmiar wody może prowadzić do tworzenia się stref beztlenowych, co również pogarsza efekty dezodoryzacji [7], Aktywność życiowa mikroorganizmów jest silnie uzależniona od stężenia jonów wodorowych. Optymalnym jest pH neutralne, jednak podczas procesu biofiltracji gazów zawierających np. siarkowodór może dochodzić do zakwaszenia podłoża, co może wpływać na zmniejszenie aktywności bakterii. Odczyn złoża można regulować na przykład za pomocą węglanu wapniowego neutralizującego kwasy lub też zastosować w biofiltracji grzyby mikroskopowe, które są bardziej odporne na zmiany odczynu niż bakterie [7, 13]. Czynnikiem mogącym wpływać na zahamowanie czynności życiowych drobnoustrojów’ są również trucizny. Ich szkodliwość dla organizmu zależna jest od rodzaju toksyn, a także od ich dawki. Podatność na trujące działanie zanieczyszczeń jest też różna w zależności od cech osobniczych gatunku. Substancjami szkodliwymi dla mikroorganizmów są: metale ciężkie, detergenty, cyjanki, pestycydy, silne utleniacze. Mogą one uszkadzać błony komórkowe bakterii, a także wywoływać denaturyzację białek lub inhibicję enzymów. Jednakże spośród wszystkich organizmów żywych bakterie należą do najbardziej odpornych na czynniki środowiskowe, a poprzez procesy adaptacyjne mają możliwość zwiększenia swojej odporności [14].

5. PODSUMOWANIE

Metody biologiczne, a wśród nich biofiltracja, są powszechnie stosowane w procesach dezodoryzacji odorotwórczych gazów’, szczególnie w obiektach gospodarki komunalnej (oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów). Prowadzone badania wskazują, że biofiltracja jest skuteczną metodą oczyszczania gazów odlotowych. Uzyskiwane skuteczności oczyszczania gazów, w zależności od zawartych w nim substancji, mieszczą się w przedziale od 40 do 100%. Istotnym zagadnieniem związanym z praw idłowym funkcjonowa-