6125494939

Psychologia mediów - historia, obszar badań i perspektywy 17

Wpływ wyników badań na przemysł filmowy był na tyle znaczący, że na początku lat trzydziestych minionego stulecia American Motion Pictures Asso-ciation wprowadził kodeks produkcyjny, będący swego rodzaju cenzurą.

Lata dwudzieste i trzydzieste XX wieku.

Badania nad odbiorem programów radiowych

Pod koniec lat dwudziestych ubiegłego wieku ogromną popularność w Stanach Zjednoczonych zyskiwało kolejne medium masowe - radio. Na początku 1932 roku zarejestrowano ponad 16 milionów radioodbiorników (Recent Social Trends, 1933, s. 211), a do 1935 roku każdego wieczora przed odbiornikami zasiadało około miliona słuchaczy (McDonald, 2004, s. 186).

W 1933 roku powołany przez prezydenta Herberta Hoovera zespół badawczy do spraw nowych zjawisk społecznych w Stanach Zjednoczonych (The President’s Research Committee on Social Trends) sporządził raport, w którym w części poświęconej wpływowi wynalazków na życie społeczne znalazła się lista 150 skutków słuchania radia (ale również korzystania z radiotelegrafu i telefonu) (Ogburn, Gilfilian, 1933, s. 153-156). Dwa lata później psycholog Gordon Allport oraz jego uczeń Hadley Cantril w wydanej wspólnie książce The psycho-logy of radio doprecyzowali listę skutków, zwłaszcza funkcję, jaką radio może pełnić w demokratycznych społeczeństwach i standaryzacji życia społecznego. Autorzy doszli do wniosku, że

Radio prawdopodobnie jest naszym głównym bastionem społecznej solidarności. Chroni nas przed szkodliwym wpływem i wzmacnia więzi społeczne. Dostarcza przez kilka godzin emocji sympatii lub oburzenia, łagodzi różnego rodzaju lęki, jest instytucją, która rozwiązuje problemy społeczne Amerykanów. Nie ma zatem wątpliwości, że zaletami radia są zmniejszanie skutków i możliwość zapobiegania rozłamom (Allport, Cantril, 1935, s. 113).

Współpraca H. Cantrila z G. Allportem rozwijała się również w ramach kierowanego przez Paula Lazarsfelda projektu badawczego Princeton Radio Project, powołanego w 1937 roku i finansowanego przez Fundację Rockefellera, którego celem było badanie wpływu mass mediów na społeczeństwo.

Jednym z pierwszych badań przeprowadzonych przez ten zespół była analiza czynników (w tym zachowań radiosłuchaczy), które wywołały powszechną panikę jesienią 1938 roku w Nowym Jorku i okolicach w związku z nadaniem przez stację CBS audycji na żywo, będącej adaptacją powieści Herberta G. Wellsa Wojna światów. Słuchowisko, przygotowane przez Orsona Wellesa i grupę The Mercury Theatre on the Air, utrzymane było w stylistyce reportażu. Składały się na nie wywiady z różnymi osobami (np. uczonymi z krajów, w których zaobserwowano na niebie dziwne zjawiska, policjantami, farmerem - świadkiem