EFEKTY ZAGRANICZNYCH WYJAZDÓW 59
Zwiększa również efektywność pisarską wielokrotność wyjazdów zagranicznych w ciągu roku. W wyniku jednorazowego pobytu dziennikarza za granicą powstało 35% korespondencji, dwukrotnego — 24% i trzykrotnego — 21%. Najwięcej było jednokrotnych wyjazdów w ciągu roku (62°/o), dwukrotnych już znacznie mniej (24%>); częściej niż dwukrotnie wyjeżdżał mniejszy odsetek dziennikarzy (trzykrotnie — 93/o, czterokrotnie — ok. 3°/o, pięciokrotnie i częściej — 2%).
Oczywiście, nie ilość publikacji odgrywa najważniejszą rolę w działalności pisarskiej. Znacznie większa rola przypada tematyce, a zwłaszcza jakości korespondencji. Zobaczmy zatem, jak pod tym względem wyglądają dziennikarskie relacje.
O czym pisano?
Hierarchia obszarów tematycznych, jakimi zajmowano się w omawianym okresie w korespondencjach zagranicznych, przedstawiała się następująco: najwięcej pisano o ogólnym rozwoju kraju czy miejscowości, o urbanistyce i gospodarce (co w późniejszych rozważaniach ujęto ogólnym, choć nieco mylącym terminem: sprawy ekonomiczne), następna w kolejności jest tematyka sportowa, głównie sprawozdawcza, na trzecim miejscu — sprawy polityczne. Te trzy obszary zainteresowań tematycznych dominowały w korespondencjach zagranicznych, wyprzedzając zagadnienia kultury i sztuki (łącznie z opisem zabytków) oraz dystansując już znacznie turystykę i sprawy społeczne. Obyczaje, nauka i oświata rzadko stawały się przedmiotem relacji.
O polityce pisano przeważnie w korespondencjach z krajów kapitalistycznych (czterokrotnie częściej niż w relacjach z krajów socjalistycznych i dziesięciokrotnie częściej niż w relacjach z krajów III świata). Sprawy ogólnego rozwoju i gospodarki najczęściej poruszano w korespondencjach z krajów socjalistycznych (dwa razy częściej niż z krajów III świata). Kraje kapitalistyczne dominują w tematyce społecznej, a nauka, kultura i oświata omawiana jest głównie w odniesieniu do krajów socjalistycznych. Interesującą rzeczą jest przytłaczająca przewaga korespondencji sportowych z krajów kapitalistycznych.
Świadczy to wszystko o małym stosunkowo zróżnicowaniu tematycznym i pomijaniu przez wyjeżdżających dziennikarzy całych obszarów tematycznych, które mogłyby być interesujące dla odbiorcy
(na przykład: sprawy społeczne, obyczajowe i sport w krajach socjalistycznych, nauka i oświata w krajach kapitalistycznych, kultura i turystyka — w krajach III świata).
Tematyka poruszana w korespondencjach zależna była w dużym stopniu od cech psychofizycznych 'ich autorów, od ich specjalizacji redakcyjnej i pełnionej w redakcji funkcji. Sport i polityka są niezaprzeczoną domeną zainteresowań mężczyzn, kobiety natomiast najchętniej pisują o kulturze i oświacie. Dziennikarze po pięćdziesiątce najczęściej pisują o polityce (ponad trzykrotnie częściej niż