628033900

9

wania stopnia mierniczego przysięgłego, jak również uprawnień do swobodnego uprawiania zawodu mierniczego,, były^ one ^ podobne w zaborach: austrjackim i pruskim; różniły się zasadniczo w b. zaborze rosyjskim. Były zabór rosyjski pod względem przepisów prawnych, dotyczących wykonywania zawodu mierniczego, należy podzielić na dwie części:    na Królestwo Kongresowe i na Kresy

Wschodnie. W b. Królestwie Kongresowem szkół mierniczych nie było. Stopień mierniczego był podzielony na dwie klasy: geometrę kl. I-szej i geometrę kl. 11-ej, czyli przysięgłego. O klasę pierwszą mogli ubiegać się kandydaci, którzy ukończyli conajmniej osiem klas szkoły średniej i odbyli trzyletnią praktykę u geometry przysięgłego, poczerń po odbyciu dwuletniej praktyki i złożeniu drugiego egzaminu przed Komisją pizy Uniwersytecie Warszawskim udzielano składającemu eg-zamina tytuł geometry przysięgłego, t. j. uprawnionego do wykonywania wszelkich prac, w zakres miernictwa wchodzących.

Na terenie Kresów Wschodnich przepisy były inne; istniały tam dwa stopnie miernicze: stopień inżyniera mierniczego i stopień geometry. Wycho-wańcy Instytutu Konstantynowskiego otrzymali stopień inżyniera mierniczego lub geometry. Wy-chowańcy szkół mierniczych i inżynierowie otrzymywali pełne prawa do samodzielnego uprawiania zawodu mierniczego, eksterni zaś w instytucjach rządowych byli traktowani narówni z absolwentami szkół mierniczych. W ten sposób do chwili wybuchu wojny w b. zaborze rosyjskim były zapełniane kadry geometrów.

Z chwilą utworzenia niepodległego Państwa Polskiego, wobec braku mierniczych w kraju, przystąpiono do wyszkolenia nowych sił. W tym celu za czasów okupacji niemieckiej przy Politechnice Warszawskiej został otworzony półtoraroczny kurs dla osób, posiadających conajmniej pól dyplomu szkół akademickich, lub świadectwo ukończenia szkoły „Wawelberga i Rotwanda“ w Warszawie, średni zakład naukowy i jednoroczną praktykę. Absolwenci tego kursu otrzymali tytuł geometry kl. I-ej. W r. 1917 została utworzona Państwowa Komisja Egzaminacyjna na mierniczych (geometrów) kl. I-ej, istniejąca do r. 1923. Następnie zostały utworzone przez władze polskie Państwowe szkoły miernicze, które swoim absolwentom dawały również tytuł geometry kl. I-ej.

Według przepisów, wydanych przez władze polskie, mierniczowie kl. I-ej, jak również wycho-wańcy Państwowych szkół mierniczych, otrzymali prawo ubiegania się o stopień mierniczego przysięgłego po dwuletniej praktyce mierniczej, co mają zagwarantowane na swoich dyplomach, wydanych przez władze polskie. W ten sposób od władz państwowych polskich otrzymało dyplomy geometry kl. I-ej przeszło 200-cie osób, które pracują na Urzędach państwowych, albo na zasadzie upoważnień, wydanych przez Nin. Ref. Roi., wykonywali samodzielnie prace, wchodzące w zakres tegoż Ministerstwa.

Według danych, zaczerpniętych z Min. Ref. rvoL i Min. Rob. Pub., na terenie b. zaboru aus-tryjackiego znajduje się 224 zarejestrowanych geometrów autoryzowanych, na terenie b. Królestwa Kongresowego — 90 geometrów przysięgłych, 30-tu inżynierów mierniczych; na terenie b. zaboru pruskiego zarejestrowanych jest 13-tu geometrów zaprzysiężonych A więc łącznie na wszystkich ziemiach, wchodzących w skład Rzeczypospolitej Pol-swiej znajduje się około 400-tu geometrów przy-sięgłycn autoryzowanych, zaprzysiężonych i inżynierów mierniczych. Ilość geometrów kl. I-ej łącz-

z wychowańcami b. szkół mierniczych rosyjskich według danych, pochodzących z tychże, wynosi około 400 osób. Obecni mierniczowie, jak wyKazuje praktyka, posiadają dostateczne podstawy teoretyczne do wyKonywania zawodu mierniczego. Y\ ykazuje _Ło choćby fakt, że dotychczas^ na obszarze b. zaboru rosyjskiego posiadamy uprawiają-cyen zawód mierniczy około \ 30-tu | inżynierów-absolwentów Konstantynowskiego Instytutu Mierniczego, posiadających wykształcenie akademickie, 200 geometrów autoryzowanych i około 90-ciu mierniczych przysięgłych, rekrutujących się w znacznej części z absolwentów szkół mierniczych rosyjskich i geometrów, którzy otrzymali dyplom geometry na zasadzie przepisów, obowiązujących w b. Królestwie Kongresowem.

Jak widać, cały ciężar pracy zawodowej spoczywa dotychczas nie na inżynierach mierniczych, gdyż garstka ta nie mogłaby podołać nawałowi pracy, a na wychowańcach szkół zawodowych oraz geometrach, którzy poskładali egzamina na mierniczego przy Państwowej Komisji Egzaminacyjnej na mierniczy h kl. I-ej, a których jest duża ilość, mianowicie około 400.

Nie potrzeba dodawać, jak ucierpiałyby interesy tej kategorji mierniczych, bowiem ludzie ci, pozbawieni opieki prawnej, nie widząc możności wykonywania samodzielnej praktyki, zmuszeni byliby uzależnić się całkowicie od osób, posiadających prawa, albo porzucić zawód mierniczy i szukać innego sposobu zarobkowania. Byłoby to klęską dla nich, ponieważ są to przeważnie ludzie, posiadający długoletnią praktykę i doświadczenie życiowe.

Jednocześnie, musimy nadmienić że jest to opinja więKszości mierniczych polskich, bowiem Związek Mierniczych Polskich w Warszawie reprezentuje około 400 członków