6295504682

nego przez 2 h w 700°C i czystego egipskiego magnezytu wymaganą ilością rozcieńczonego HC1.

Roztwory te były mieszane z nadmiarem roztworu NH4OH w temperaturze 80°C i przy pH 9,5... 10. Żelo-waty osad był przetrzymywany w temperaturze 80°C przez 1 h, ochłodzony do temperatury pokojowej, prze-filtrowany, przemyty i suszony przez całą noc w 110°C [2,10].

Współwytrącone mieszaniny były prasowane na próbki o formie cylindrycznej o średnicy ok. 1,25 cm i wysokości ok. 1,25 cm, kalcynowane przez 2 h w 1000°C i wypalane przez 2 h w 1700°C. Na wypalonych próbkach oznaczono: parametry zagęszczania, skład fazowy, mikrostrukturę i właściwości mechaniczne. Skład chemiczny współwytrąconych materiałów MgO-A^Oj, jak również kaolinu i magnezytu, z których były uzyskiwane roztwory chlorków, przedstawiono w tabeli 1. Jak widać, zawartość zanieczyszczeń szczególnie Si0₂, i T1O2 wzrasta wraz ze wzrostem zawartości procentowej AI₂Oj w próbkach od MS do SA. Wynika to głównie z wyższej zawartości tych zanieczyszczeń w kaolinie egipskim, z którego był wypłukiwany AICI3, jak również w magnezycie egipskim użytym do otrzymania MgCl₂ (tab. 1).

Tab. 1. Skład chemiczny współwytrąconych materiałów jak również surowego kaolinu i magnezytu, %

Jako parametry zagęszczania przyjęto gęstość pozorną i porowatość otwartą, metodą gotowania w wodzie [11]. Skład fazowy oznaczono przy użycia dyfraktometru Philips a (PW 1710 - promieniowanie Cu-Ka.). Badanie mikrostruktury przeprowadzono przy użyciu mikroskopu skanningowego JEOL JSM-840.

Właściwości mechaniczne takie jak twardość i moduł sprężystości badano za pomocą twardościomierza z diamentem Vickersa, w temperaturze pokojowej. Obie te wielkości były automatycznie przetwarzane za pomocą komputera. Stałe obciążenie wynosiło 300 mN, przeprowadzono pięć pomiarów dla każdej próbki. Moduł sprężystości obliczono z następującego równania:

dhldp = 1/2 h_p (n/24,5)¹'² 1 IE_r, gdzie dhldp jest odwrotnością nieobciążonego nachylenia

tzn. podatności, a h_p jest głębokością odkształcenia pla-| stycznego pod wpływem wgłębnika twardościomierza. Z równania tego moduł sprężystości był oznaczany z krzy-| wej jako szacunkowa głębokość pod obciążeniem i bez obciążenia, która jest równa odległości pomiędzy tangen-sem stycznej do krzywej bez obciążenia i osią głębokości.

3. Wyniki badań i dyskusja

Na rysunku 1 przedstawiono dyfraktogramy współwytrą^ conych materiałów Mg0-Al₂0₃ po wypaleniu przez 1 h

Rys. 1. Dyfraktogramy współwytrąconych materiałów Mg0-Al₂0₃ po wypaleniu w 1700°C

Rys. 2. Gęstość pozorna i porowatość otwarta współwytrąconych materiałów Mg0-AI₂03 po wypaleniu w 1700°C/lh

94 Ceramika - Materiały Ogniotrwałe nr 3/2000