6498541893

276 WSPÓŁTWÓRCY BIBLIOTEKARSTWA POLSKIEGO

dotyczących całości dziedziny LIS. Część 2 Particular disciplines and topics obejmuje 52 działy główne dotyczące poszczególnych dyscyplin i tematów (9275 poz.). Oddzielną numerację ma aneks Library and information science literaturę (its deuelopment and documentation) liczący 1046 poz.

H. Z. — Jak zatem określić rodzaj układu materiałów w tych bibliografiach? Nie jest to układ systematyczny ani działowy, przedmiotowy czy klasowy.

H. S. — Nie zastosowałem układu systematycznego, bo zawartość bibliografii nie wyczerpywała całości dziedziny LIS. W niektórych działach występuje układ systematyczny, w innych materiały są uszeregowane w alfabetycznej kolejności tematów. Na najniższych stopniach podziału stosowano szeregowanie według różnych zasad, np. według tematów, nazw osobowych, nazw krajów, nazw instytucji. Jest to więc układ rzeczowy — specjalny. Moją naczelną zasadą była praktyczność, a nie teoretyczne principia. Opracowanie bibliografii to nie sztuka dla sztuki. Najważniejszą rzecząjest zapewnienie sprawności informacyjnej bibliografii, taka jej budowa, aby pozycje na interesujący użytkownika temat były skupione w jednym miejscu, aby można było szybko i łatwo znaleźć potrzebne materiały. Pisałem zresztą o tych problemach w Przeglądzie Bibliotecznym⁵ w artykule: Sprawność informacyjna bibliografii polskich XIX wieku. W niektóiych poważnych bibliografiach tej sprawności informacyjnej brak. Posłużę się przykładem starannie opracowanej rocznej bibliografii ABHB: Annual Bibliography of the History of the Printed Book and Librańes. wydawanej w Hadze przez poważną firmę Nijhoffa pod auspicjami IFLA. Na układ tej bibliografii składa się 12 działów głównych, nazwy poddziałów to nazwy poszczególnych krajów, a brak indeksu przedmiotowego sprawia, że chcąc znaleźć pozycje dotyczące szczegółowych zagadnień, trzeba przejrzeć cały dział. Doświadczyłem tego, poszukując materiałów do mojej bibliografii, np. na temat cenzury, wolności prasy, książek zakazanych.

H. Z. — W naszej rozmowie padło sformułowanie „wartość informacyjna bibliografii"; to obok sprawności informacyjnej druga ważna cecha spisów bibliograficznych.

H. S. — O wartości informacyjnej decyduje przede wszystkim właściwy dobór materiałów potrzebnych przyszłemu użytkownikowi. Z tym miałem duże kłopoty ze względu na trudności z autopsją, o czym już mówiliśmy. Ocena wartości zamieszczonych w mojej bibliografii materiałów może być również zawarta w recenzjach notowanych skrupulatnie przy poszczególnych pozycjach. Liczba recenzji wykazanych w MBB sięga 1000, w IBB jest ich ok. 2000 a dotyczą one 850 opisów. Jednak niektóre zarejestrowane recenzje przejęte bez autopsji

⁵ 1971 z. 1/4 s. 155-174.