6771814562

118 Jerzy Brzeziński, Mariusz Urbański

radzieckiej” (czytaj: zwulgaryzowanego pawłowizmu)¹ program studiów. Dopiero po odwilży 1956 r. testom psychologicznym przywrócono należne im miejsce - w warsztacie naukowym i w gabinetach psychologów praktyków. Po raz pierwszy w 1950 r. studenci zapisywali się na pięcioletnie studia kończące się magisterium z psychologii, a nie z filozofii. To właśnie w Poznaniu i Warszawie uruchomiono magisterskie studia z psychologii. Niestety, już w 1953 r. zawieszono nabór na studia psychologiczne. Wznowiono je dopiero w roku akademickim 1955/1956.

W 1950 r. powołano Katedrę Psychologii II, której kierownictwo powierzono pedagogowi i socjologowi, prof. Stanisławowi Kowalskiemu (1904-1990). Zatrudnił się w niej młody magister psychologii z dyplomem Uniwersytetu w Edynburgu (1947 r.) - Bolesław Hornowski (1914-1983).

Prof. Bolesław Hornowski

Drugi z ojców założycieli poznańskiej psychologii, prof. B. Hornowski (ramka 1, tom 29) powrócił do Polski po wojnie, już jako zdemobilizowany porucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Urodzony na Kresach, po powrocie z wojennej tułaczki osiadł w Poznaniu, tu się ożenił i tu pracował aż do śmierci. Całe swoje życie zawodowe związał z poznańską psychologią.

Promotorem jego pracy doktorskiej na temat testu Ra-vena był S. Błachowski (okres, w którym powstała, nie był sprzyjający dla jej publikacji). Dopiero w 1959 r., w wydawnictwie PWN, mógł Profesor wydać podstawową w polskiej literaturze psychologicznej monografię poświęconą testowi, który do dziś stosowany jest w badaniach psychologicznych (naukowych i diagnostycznych)

Psychologiczna analiza testu percepcyjnego „Progressive j^{eden z} trzech ojcow założycieli ' „ poznańskie] psychologu

Matrices J. C. Ravena.

B. Hornowski prowadził badania z zakresu psychologii różnic indywidualnych (szczególnie psychologii zdolności), badania nad rozwojem umysłowym (w tym pionierskie studia nad prawidłowościami tego rozwoju na

J. Brzeziński, Stan świadomości psychometrycznej polskich psychologów przed rokiem 1939, w: M. Toeplitz-Winiewska, A. Sękowski (red.), Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Historia, teraźniejszość, przyszłość. 1907-2007. Księga jubileuszowa, PTP, Warszawa 2008, ss. 41-58: „W numerze 1 (z 1952 r.) nowo powołanego »Przeglądu Psychologicznego« wydrukowano opracowanie pióra Marii Żebrowskiej, w którym przedstawiono nowy program kształcenia studentów psychologii oraz doskonalenia kadr naukowych (obowiązkowo w Związku Radzieckim!). Jego osobliwością było nasycenie, na niespotykaną skalę, przedmiotami ideologicznymi. Nawiązano w nim do »II Ogólnopolskiej Konferencji Pedagogów i Psychologów« z 1951 r. która - w ślad za słynną uchwałą CK WKP(b) z 1936 r. -postanowiła w swojej uchwale uznać testy psychologiczne za »narzędzie ucisku klasowego i rasowego«” (s. 55).