152
MATERIAŁY
wiatów wzrastała z dnia na dzień. Rozwój ilościowy nie zawsze szedł w pa. rze z jakością zamieszczanych tam materiałów, ale i pod tym względem dość szybko dokonano weryfikacji, promując najlepsze strony i traktując je jako wizytówki miasta w wirtualnym świecie. Uaktywniło się powstałe jeszcze w 1997 r. w Tarnowie Stowarzyszenie„Miasta w Internecie”, organizujące konkursy na najciekawsze strony34. Wiele samorządów zaczynało swą promocję w nowej kadencji właśnie od Internetu. Był to także ważny punkt w inauguracji działalności Związku Powiatów Polskich, który w krótkim czasie stworzył portal ze stronami internetowymi wszystkich powiatów. W 2000 r. w Małopolsce spośród 182 gmin, sto posiadało strony www. Badania wykazały, że merytoryczna zawartość tych stron dotyczyła przede wszystkim promocji gmin35. Dawało to nie tylko nowe możliwości zdobywania informacji o lokalnej władzy, ale również stwarzało samorządowcom okazję do lepszego poznania odbiorców tych informacji.
Tak wszechstronny rozwój środków przekazu wymagał nowego podejścia do kwestii polityki informacyjnej samorządów. W trzeciej kadencji w większości urzędów miast (oraz w znacznej części urzędów gmin) powstały komórki organizacyjne (referaty, wydziały) ds. promocji, informacji, biura rzeczników prasowych. Ich zadaniem było nie tyle odpowiadanie na pytania dziennikarzy, ile kształtowanie całej polityki medialnej samorządu. Obejmowała ona takie formy oddziaływania, jak tworzenie serwisów informacyjnych, przygotowywanie kalendarium wydarzeń (tygodnia, miesiąca, roku), organizowanie konferencji prasowych (tematycznych i ogólnych), współredagowanie stałych rubryk w prasie lokalnej, zamieszczanie tam wkładek tematycznych, artykułów sponsorowanych. W przypadku ważnych wydarzeń lokalnych organizowano szeroką kampanię informacyjną okazjonalnie publikowano oświadczenia i apele burmistrza, wydawano własne biuletyny, foldery reklamowe, poradniki (np. „Poznaj swój urząd”). W trzeciej kadencji prawie każdy samorząd posiadał już mniej lub bardziej rozbudowany system komunikacji z mieszkańcami. Osobiste doświadczenia wypływające ze współpracy z mediami nauczyły samorządowych szefów wychodzenia naprzeciw oczekiwaniom dziennikarzy. Słusznie rozumowano, iż redaktor w urzędzie nie może być traktowany jak intruz, a przejęcie inicjatywy w kontaktach z redakcjami owocuje zwiększeniem możliwości oddziaływania na tworzony w mediach obraz samorządu36.
Pozytywnym skutkiem tej zmiany było zwiększenie ilości tematów samorządowych w pismach niezależnych, co raczej odpowiadało potrzebom czytelników. Jednak w wielu przypadkach taka współpraca powodowała
34 www.miastawinternecie.pl; także: Piotr Olszewski: Gmina w Internecie, [w:] S. Michałowski: Samorząd terytorialny III RP.
35 Piotr Jaworski-Grzanka: Informacja publiczna na stronach internetowych samorządów gminnych województwa małopolskiego. Samorząd Terytorialny 2001, nr 7-8.
36 Aleksander Woźny z UWr. opisując zadania informacyjne w samorządowych realiach powoływał się na amerykańskie wizje przyszłości: „[...] wydziały public relations będą niczym kwatery główne działające w warunkach wojennych. Dowodzący nimi ludzie będą uświadamiać ze znacznym wyprzedzeniem nadchodzące zmiany i tendencje w społeczności lokalnej”. Gazeta Samorządu i Administracji 2000, nr 10, s. 18.