7097420171

17

danych dostarczyła stacja ewaporymetryczna na jeziorze Gopło. Pozwoliły one na porównanie wyników pomiarów temperatury osadów dennych na głębokości 4—5 m z wynikami pomiarów temperatury wody na głębokości 40 cm.

Podczas pomiarów stosowano termistorowe termometry z czujnikiem zatopionym w cienkiej powłoce szklanej. Pomiary temperatury wody prowadzono w pojedynczych pionach i przekrojach na głębokościach: 0,1, 0,4, 1,0, 1,5, 2,0, 2,5, 3,0, 4,0, 5,0 m ... Odczyty były zagęszczane (co 0,5 m) w warstwie termokliny i przy dnie. Równocześnie mierzono każdorazowo temperaturę powierzchni osadów dennych. W tym celu stosowano bardzo proste urządzenie zapewniające stałą głębokość pomiaru w osadach (ryc. 1). Czujnik termometru termistorowego osadzono w rurce żelaznej wypełnionej ołowiem, do której umocowany jest krążek metalowy o średnicy około 20 cm. Można nim regulować głębokość pomiaru od 10 do 30 cm poniżej powierzchni dna.

Ryc. 1. Końcówka termometru termistorowego do pomiarów temperatury osadów

dennych na głębokości 20 cm

2 — przewód elektryczny; 2 — krążek metalowy; 3 — rura wypełniona ołowiem

Tail-piece of the thermistor thermometer for the temperaturę measurements of

bottom deposits at the depth of 20 cm

1 — conductor lead; 2 — metal roller; 3 — pipę lead filled

Innego typu termometr (ryc. 2) stosowano na stałym punkcie pomiarowym na jeziorze Gopło. Miejsce to, w odległości 150 m od brzegu, oznaczone zostało bojką, do której przymocowany jest termometr na lince o długości większej o 2/3 od głębokości w danym miejscu. Krążek umocowany do termometru czerpakowego — zleniwionego, sprawuje dodatkowo rolę tarczy Secchego.

Dokładne wyznaczenie powierzchni dna jest bardzo istotnym momentem. Stanowi ono powierzchnię odniesienia we wszystkich pomiarach temperatury. Półpłynna powierzchniowa warstwa osadów trudna jest do stwierdzenia stosowaną dotychczas sondą jeziorną. Dlatego też skonstruowano urządzenie oparte na bazie fotoopornika (ryc. 3). W momencie

2 — M. Grześ; Termika osadów..